گزارش تحلیلی از ز لیستهای انتخابات شورای شهر در بوشهر
بوشهری ها /تا انتخابات مهم شوراهای شهر و روستا و البته ریاست جمهوری تنها بیست روز باقی مانده است. بیست روزی که هم در کلان ترین سطح و هم خرد ترین لایة اجتماع، شاهد رقابتهای نفس گیر و مصافهای فزاینده میان نامزدها و هوادارانشان خواهیم بود. در این میان انتخابات شوراهای شهر و روستا تابع اقتضائات خاصی است که نمی توان آن را با انتخابات کلان ریاست جمهوری یکی دانست. مهمترین تفاوت این دو انتخابات نیز این است هر چقدر که مردم در انتخابات ریاست جمهوری سیاسی رأی خواهند داد، در انتخابات شوراها محلی گرایی خواهند کرد و قومی و خویشاوندی رأی خود را به صندوق خواهند ریخت.
این سبک رأی دادن در انتخابات شوراهای شهر و روستا، به ویژه در مدیریت شهرهای بزرگ آفات بسیاری به همراه می آورد. قومی رأی دادن معمولاً باعث شکل گیری شوراهای ناکارامد، متشدد و بی افق می شود که نمی توانند به خوبی از منابع در راستای توسعة شهر بهره ببرند. در باب آفات قومی رأی دادن و خویشاوندسالارانه رفتار کردن در عرصة رقابتهای شوراهای شهر و روستا بسیار گفته شده و البته باز هم باید گفته شود. این سبک از رأی دادن و هزینه های گزافی که به فرایند توسعة پایدار تحمیل می کنند، باعث می شود تا نخبگان جریانات سیاسی کشور و احزاب و گروه های مختلف اجتماعی تلاش کنند تا مردم را به سیاسی رأی دادن تشویق کنند که ثبات تصمیم گیری و تداوم مدیریت را تضمین می کند.
در واقع می توان گفت احزاب و گروه های سیاسی همچون درختی هستند که نامزدها میوه و بار آنان می شوند. غنای نامزدهای انتخاباتی و مدیریتهای کلان و میانی به غنای این احزاب بستگی دارد و هر چه پخته تر باشند، می توان چشم داشت و امیدوار بود که مدیریتهای منتخب با در ارتباط ماندن با تنة اصلی خود غنیتر شوند و بهتر بتوانند مسئولیتی را که به آنان محول شده، انجام دهند. در صورت عدم توانایی بر مدیریت نیز شناسنامه و عقبه ای دارند که مردم با به چالش کشیدن گروه های حامی آنان، افراد منتخب و مدیران وابسته به جریانات سیاسی کشور را به شدت تحت فشار پاسخگویی و اصلاح رویه های خلاف وعده های داده شده خواهند نمود.
بر این اساس جریانات اصلی سیاسی استان بوشهر به این تحلیل و جمع بندی رسیده اند که باید برای مدیریت بهتر و جامعتر شهر بوشهر به سمت تقویت بنیانهای حزبی و کار جمعی حرکت کنند و شهروندان را به اقناع برسانند وترغیب نمایند که به جای رأی دادنهای پراکنده به نامزدهای منفرد و بی عقبة تشکیلاتی به لیستها رأی بدهند. اما وضعیت لیستهای انتخاباتی در استان بوشهر به چه صورت است؟ آیا لیستها می توانند شوق و انگیزة اجتماعی کافی برای جلب نظر شهروندان فراهم آورند؟
در همین راستا با سه تن از چهره های فعالی سیاسی استان که از سه لیست متفاوت و مطرح در فضای رسانه ای و اجتماعی شهر بوشهر حمایت می کنند به گفتگو نشستیم و پاسخ پرسش های خود را از آنان جویا شدیم. در استان بوشهر، و به ویژه شهر بوشهر به مانند جریان کلان سیاسی کشور دوگانة اصولگرا و اصلاح طلب با قدرت در حیات سیاسی استان حضور دارند. این گزارش به بررسی وضعیت این دو جریان مهم سیاسی کشور می پردازد. لازم به ذکر است با توجه به مناسبات درون جبهة اصلاحات تا لحظة تنظیم این گزارش پاسخی از سوی حزب اعتماد ملی و نحوة حضور این حزب در انتخابات پیش و رو دریافت نکردیم.
لیست افق، لیست ارزشها
در میان جریان اصولگرا علی رغم اینکه سخنگویان هر دو لیست تلاش می کردند خود را غیر سیاسی و مستقل از تقسیم بندی های سنتی اصلاح طلب و اصولگرا نمایان سازند، اما با توجه به خط کشیهای انجام شده و حامیان ای لیست ها، دست کم دو لیست برخاسته از جریان اصولگرایی در بوشهر می توان سراغ گرفت که اگرچه مستقیماً به تشکیلات حزبی این جریان متصل نیستند، اما حمایت معنوی و کامل این جریان سیاسی را پشت لیست خود دارند. اولین لیست، لیست افق است. این لیست متشکل از نیروهای انقلابی است که تلاش دارند چهرة تازه و نوینی از مدیریت ارزشی در سطح شهر بوشهر به منصة ظهور برسانند.
در گفتگو با ایمان زنده بودی، عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلابی شهر بوشهر، به بررسی نحوة شکل گیری و پیدایش این لیست پرداختیم. زنده بودی در رابطه با جهت گیری سیاسی این لیست می گوید: «لیست ما لیست جریان اصولگرا نیست که متعلق به احزاب باشد. ممکن است گرایش سیاسی برخی از افراد حاضر در لیست به سمت این جناح سیاسی باشد، اما متشکل از نیروهای مردم و انقلابی مساجد محلّات است. ما در تشکیل این لیست، همة تلاشمان این بوده که کار قشری کنیم نه کار حزبی و فعالیت خود را بر محلات جنوبی و مساجد بوشهرو نیروهای انقلابی شهر متمرکز کرده ایم».
زنده بودی در خصوص ملاک انتخاب افراد می گوید: «ما کار خود را از آبان ماه شروع کردیم. از حدود 60 گزینه ای که در آن زمان شناسایی کردیم تلاش شد تا با بررسیهای جامع و کامل بر اساس 15 محور مثل ولایت مداری و ولایت پذیری، حسن شهرت و تخصص و سایر آیتم ها به نامزدهای نهایی برسیم. هر کدام از این آیتمها یک ضریب خاص و مشخص برای نمره دهی داشت و الان در مجمع به جمع بندی نهایی رسیده ایم و ترکیب 9 نفره بر اساس رأی مجمع مشخص شده است. البته رونمایی آن تا ایّام رسمی انتخابات به تعویق افتاده تا بر اساس قانون در موعد مقرر به اطلاع افکار عمومی برسد».
این عضو شورای ائتلاف نیروهای انقلابی بوشهر در خصوص برنامه های این ائتلاف برای آیندة شهر می گوید: «ائتلاف در این رابطه چندین جلسه داشته است. با متخصصین حوزة مسائل شهری و همچنین متخصصانی خارج از استان نشستهای ویژه داشته ایم. آخرین نشست نیز به زودی انجام خواهد گرفت و براساس تمام نظرات جمع آوری شده، لیست برنامه ها اعلام خواهد شد که بر اساس قانون چنانچه منعی وجود نداشته باشد لیست برنامه ها زودتر از لیست اسامی منتشر خواهد گشت».
وقتی از او در این رابطه پرسیدیم که شما عضو جمنا یا ائتلاف پایداریها هستید می گوید: «ما پایداری یا جمنایی نیستیم. نیروهای انقلابی شهر بوشهر هستیم. برخی از احزاب و گروه های اصولگرا حمایت کرده اند؛ حتی در جلساتی به جمنا و پایداری ها گفته ایم که حمایت می توانید کنید. اما تشکیلات ما مستقل عمل می کند و فاصلة خود را از جریانات سیاسی حفظ می نماید؛ چون شورا را محل خدمت و کار برای مردم می دانیم و اعتقاد داریم آفت شورای شهر، سیاسی کاری است که در خدمت شهرداری و یا سایر سازمانها و یا افراد متنفذ و قدرتمند قرار بگیرد. خط قرمز ما کار سیاسی است و بنا را بر این گذاشته ایم که اگر این لیست رأی آورد و در شورا قرار گرفت، از ظرفیت همة افراد برای ادارة بهتر شهر با گرایشهای سیاسی بهره ببرد».
به این ترتیب نخسین لیست اصوالگرایانة شهر بوشهر با شعار دوری از سیاست و خدمت به مردم شهر خود را آمادة عرضه به مردم و ورود به عرصة انتخابات کرده است. اما به جز این لیست که ریشه در جناح اصولگرایان دارد، لیست دیگری نیز تهیه شده که خاستگاه آن جریان راست است.
لیست خدمت، لیست اشتغال
دومین لیستی که می توان رگه های اصولگرایانه قدرتمند آن را رصد کرد، لیستی موسوم به لیست خدمت است که به پشتیبانی دکتر زینب اسماعیلی نامزد انتخابات مجلس شورای اسلامی در دور دهم شکل گرفته است. در این رابطه با سید مسلم موسوی، سخنگوی ائتلاف خدمت برای بوشهر به گفتگو نشستیم تا به شرح دیدگاه های خود بپردازد. موسوی در خصوص ویژگی های این لیست به پیام عسلویه می گوید: «با توجه به اینکه شهرهای زیر 500 هزار نفر جمعیتی مرکب از هویتهای جدید و کلونی های تازة جمیعتی و افکار نو سیاسی در کنار ارزشها و سنتهای مرسوم گذشته است و هنوز قسمت بزرگی از جمعیت این گونه شهرها به سنتها و ارزشهای گذشته نیز پایبند و مقیّد هستند و به مناسبات خویشاوندی و قوم مدارانة گذشته احترام می گذارند، شاهد شکل گیری ترکیبی مؤلفه های سیاسی هستیم که تابع سنت و مسائل مدرن است. لذا در تشکیل این ائتلاف آمیزه ای از قومیت و لیستهای مدرن مد نظر ما بوده است. چون لیستها به تنهایی نمی توانتد موفق شوند اگر صرفاً بر اساس عناصر سیاسی بسته شوند. بنابراین ما بر اساس این تحلیل به سمت محله محوری و صنف محوری حرکت کرده ایم و در این لیست از این دو رویکرد استفاده شده است. لیست خانم اسماعیلی در قالب تقسیم بندی های مرسوم اصلاح طلبی و اصولگرایی نمی گنجد. نیروهای معتدل و عملگرا و برنامه ریز دو طیف سیاسی در کنار هم قرار خواهند گرفت. عملاً دیدگاهشان عملگرایی و اجتماع محور است نه سیاسی. معتقدیم این لیست با برنامه ای که دارد و اشتغال را کانون توجه خود قرار داده است می تواند مورد استقبال عموم مردم به ویژه جوانان قرار بگیرد و توسعة شهر را با رویکرد ایجاد اشتغال پیگیری کند».
موسوی به عنوان سخنگوی ائتلاف خدمت بوشهر در رابطه با ویژگی افراد انتخاب شده می گوید: «ویژگیها و معیار های لحاظ شده این است که به مبانی وجودی ایران، نظام و انقلاب پایبند باشند. دوم فردی کاردان باشند و سوم کار سیاسی نکنند. همچنین در رابطه با شعار اصلی ائتلاف برنامه ریزی داشته باشند و در شورای شهر بتوانند اجرایی کنند».
لیست خدمت که شعار اصلی آن ایجاد اشتغال برای جوانان است به گفتة سخنگوی ائتلاف ، با دو مشکل و مانع اصلی رو به روست: «دو مانع داریم؛ یکی گروه هایی که تا الان مسند قدرت را در اختیار داشته اند و در صدر امور بوده اند و اقدامات به جا و سازنده ای نکرده اند، افرادی که سعی می کنند کسی جای آنان را نگیرد و مانع می تراشند که ما نتوانیم کار کنیم. مشکل بعدی ما رسانه هایی هستند که بنا به دلایلی حاضر به بازتاباندن ما در سطح اجتماع نیستند و در کنار آن افراد، موفقیت ما را شکست خود قلمداد می کنند».
به اینجا که می رسد می گوید: « اما امید ما به رسانه های مستقل و عموم مردم به خصوص جوانان است که به یاری ما بیایند». موسوی در خصوص نهایی شدن لیست خدمت توضیح می دهد: «ما در خصوص اسامی لیستها به جمع بندی رسیده ایم. ابتدا به ساکن ما دو شیوه داشتیم؛ یکی مراجعة حضوری افرادی بوده که هم فکر ما بوده اند و دیگری دعوت از کسانی که از قبل می شناختیم و از انها دعوت به همکاری کرده ایم. سرانجام بعد از گفتگوها و بررسیهای جامع به افراد 9 نفرة لیست خود رسیده ایم».
موسوی در رابطه با شعار اصلی لیست خدمت که به تولید شغل در شهر است می گوید: «این شعار کاملاً عملی است. یکی از مشکلات ما در خصوص این شعار این بود که برخی محافل در رابطه با وظیفة شورا دچار سردرگمی بودند و نمی دانستند شورا مطابق با بند ن مادة 29 قانون اصلاحی یا 68 الحاقی شهرداری ها وظیفة ایحاد شغل دارد. متأسفانه برخی اطلاع نداشتند و انتقادات نا به جایی مطرح می کردند. حتی باید گفت که برخی از اعضای فعلی شورای شهر نیز مطلع نبودند که تحت این مادة قانونی شورا باید ایجاد شغل نماید. شعار اصلی ما در لیست خدمت ایجاد شغل بر اساس منویات و شعار سال رهبر معظم انقلاب و عمل به همین قانون است».
به این ترتیب دومین لیست برخاسته از جناح راست در شهر بوشهر نیز آمادة ورود به عرصة انتخابات شده است. اما در جناح مقابل چه؟ به نظر می رسد که وضعیت در جناح سیاسی اصلاح طلب بوشهر کمی بغرنج است. در این رابطه با دکتر رضا معتمد، رئیس حزب اتحاد ملت در استان بوشهر و عضو مؤثر جبهة اصلاحات به گفتگو نشستیم تا سرنوشت لیست اصلاح طلبان و نحوة ورود این جریان سیاسی به انتخابات شوراها را جویا شویم.
اصلاح طلبان بوشهر، زخمی از تیغ رد صلاحیتها
دکتر رضا معتمد در پاسخ به پرسش اول ما که با توجه به شایعات و سخنان ضد و نقیض اصلاح طلبان آیا سرانجام اصلاح طلبان در شهر بوشهر لیستی برای شورای شهر خواهند داشت یا خیر به پیام عسلویه گفت: « ما در صدد هستیم که لیست واحد بدهیم و جریان اصلاحات تحت برنامه های شورای سیاستگذاری اصلاح طلبان فعالیتهای خود را در این انتخابات سامان دهد. ما در مسئلة تأیید صلاحیتها متحمل آسیب شده ایم و تعداد زیادی از گزینه های اصیل و اصلی ما برای قرار گرفتن در لیست اصلاح طلبان رد صلاحیت شده اند و چون هنوز بررسی صلاحیتها ادامه دارد، در نهایی شدن این لیست بلاتکلیف هستیم. از طرف دیگر منتظر هستیم که بر اساس کار تشکیلاتی ابلاغ رسمی رئیس شورای سیاست گذاری استان بوشهر توسط شورای عالی صادر شود تا فرایند تعیین نهایی لیست انجام گیرد. اما در مجموع می توانم اینجا اعلام کنم که عزم این است که این لیست ارائه شود اگر مانعی پیش نیاید».
وقتی از او خواستیم تا این موانع را بیشتر تشریح کند می گوید که «مانع این است که نامزدهای اصلی ما را بزنند و در فرایند اعتراضات هم تأیید صلاحیت نشوند و نتوانیم گزینه های خاص و صاحب تجربه و کارامد خود را داشته باشیم. اما متأسفانه الان این اتفاق افتاده است و ما منتظر نتیجة اعتراضات هستیم. مانع دیگر این است که احزاب و شورای سیاست گذاری به این نتیجه برسند که لیستی از سوی جبهة اصلاحات بوشهر در انتخابات پیش رو ارائه نشود؛ یعنی نتوانند به جمع بندی نهایی برسند. البته همانگونه که گفتم عزم جدی وجود دارد که این لیست ارائه شود».
او نیز در برابر این پرسش ما قرار گرفت که ملاک و معیار اصلاح طلبان برای بستن لیست چه بوده است. رضا معتمد در تشریح این معیارها می گوید: «اولین ملاک ما برای انتخاب افراد در لیست نهایی، تخصص و کارآمدی آنهاست. دوم پاک دستی و عدم آلودگی به فساد و ایمان راسخ به مبارزه با مفاسد و تلاش برای شفافیت، خوش سابقه بودن و حسن شهرت داشتن نیز از دیگر امتیازاتی است که به آن توجه شده است. در این لیست سعی کرده ایم آمیزه ای از جوانگرایی و تجربه را داشته باشیم. همچنین برای بانوان نیز سهم و جایگاه ویژه در نظر گرفته خواهد شد. اما قبل از همة این شروط شرط زیربنایی وجود دارد و آن داشتن نگاه اصلاح طلبانه و همراهی با آرمانها و ارزشهای این جریان اصیل سیاسی در ایران است؛ البته به این معنا نیست که حتماًً باید سابقة عضویت حزبی و فعالیت تشکیلاتی داشته باشند، بلکه حسن شهرت به اصلاح طلبی و تلاشهای انجام گرفته توسط این افراد در سالهای گذشته که مؤید این حسن شهرت باشد برای ما کافی خواهد بود».
از او می پرسیم که منظور شما از جوانگرایی چیست که پاسخ می دهد: «جوانان زیر سی سال تا سی و پنج سال برای ما ملاک هستند که تجربه های مدیریتی بالا ممکن است نداشته باشند؛ ولی افراد صاحب تحلیل و متخصصی باشند که باید وارد گود و میدان شوند و بتوانند خود و تواناییهای خود را به عموم مردم نشان دهند و به اثبات برسانند. ما این فضا را برای جوانان مستعد اصلاح طلب به قدر بضاعت خواهیم گشود».
اما او نیز نگرانیهایی در خصوص قومی رأی دادن مردم دارد و می گوید: «اصلیترین مانع در مناطق شهرستانی برای لیستی رأی دادن نگاه های قومیتی و محله ای برای انتخابات شوراهاست. انتظار نداریم الزاماً این لیستها کامل رأی بیاورد. اولاً یک هدف داریم تا کار تشکیلاتی و حزبی را تقویت کنیم و از این راه کمک نماییم که مردم در سالهای آینده به سمت لیستها بیشتر گرایش پیدا کنند و به احزاب مشخص اعتماد بیشتری نشان دهند و از آنها پاسخ بخواهند. از طرف دیگر آن چیزی که مجموعة احزاب و نخبگان جامعه ما به آن رسیده این است که بهترین افراد را به مردم معرفی کنند؛ حالا اگر مردم اقبال نشان ندهند وظیفة ما انجام شده است. نمی توان از ترس شکست و یا بی انگیزگی مردم برای لیستی رأی دادن، از این وظیفه شانه خالی کرد. مانع اصلی در انتخابات شوراها همان قومیتی رأی دادن است که در دراز مدت باید رفع و اصلاح شود. راه اصلاح آن هم ارائة این لیستهاست. البته امیدواریم افراد شایسته اقبال عمومی به سمتشان باشد».
با توجه به تشدد احتمالی در جبهة اصلاحات از رضا معتمد پرسیدیم که آیا جناح اصلاح طلب با یک لیست واحد در انتخابات حاضر خواهند شد و یا دیگران به این لیست تمکین نخواهند کرد. وی در پاسخ گفت: «امیدواریم که سایرین هم تمکین کنند. واقعاً در شرایط کنونی که حتی مشخص نیست که سرنوشت اعتراضات به رد صلاحیتهای سیاسی صورت گرفته در شورای عالی نظارت بر انتخابات چه خواهد شد، قابل پیش بینی نیست و هیچ اظهار نظری در این رابطه نمی تواند دقیق باشد. اما می توان با اطمینان خاطر گفت بخش بزرگ و اکثریت جریان اصلاح طلب در استان پشت این لیست خواهد ایستاد و در زیر چتر شورای سیاست گذاری از آن حمایت خواهد نمود. همچنین باید اشاره کرد که ما کسی را مجبور به کناره گیری به نفع این لیست نخواهیم نمود. بلکه پیشنهاد می کنیم که برای کمک به پیروزی اصلاحات و به نفع این لیست کناره گیری کنند اما شرط نمی گذاریم و اجبار نمی کنیم».
به این ترتیب نخبگان استان عزم کرده اند که بتوانند آراء عمومی را به سمت لیستها بکشانند و شوراهای شهر و روستا را از آفات قومیت رأی دادن دور نگاه دارند. اما آیا این لیستها مورد اقبال عموم قرار خواهد گرفت؟ روزهای آینده جهت گیری افکار عمومی را آشکار خواهد ساخت.
منبع : پیام عسلویه
عکس
