بوشهری ها / سودابه زیارتی: بندر بوشهر در حالی به استقبال بهار می‌رود که مهمانانی را از تبار موسیقی و دو هفته پیش از فرارسیدن نوروز میزبانی خواهد کرد.

جشنواره موسیقی فولکلور «کوچه» که قرار است نوزدهم تا بیست و پنجم اسفندماه در این بندر پهلو گرفته بر ساحل خلیج فارس برگزار شود، میزبان 6 گروه موسیقی محلی از شمالی ترین تا جنوبی ترین استان‌های کشور خواهد بود. گیلان، لرستان، کردستان، آذربایجان و هرمزگان است و البته دو گروه بومی-محلی بوشهری نیز در این جشنواره حضور خواهند داشت.

 موسیقی محلی و فولکلور در ایران را می توان به‌سانِ آینه ای دانست که رنگین کمانی از آداب و رسوم و فرهنگ ایرانی را مهمان آسمان هنر ایران کرده است. اقوام مختلف ایرانی با همه آن تفاوت‌ هایی که در فرهنگ، زبان و سنت های خود دارند، موسیقی متنوعی را به لحاظ لحن، بیان، ریتم، گویش و حتی ترانه پدید آورده اند اما آنچه نقطه اشتراک همه آن هاست، انتقال اندیشه، تاریخ، احساس و عاطفه است که سینه به سینه و نسل به نسل در طول زمان های متمادی است. به همین جهت است که موسیقی برای مردم ایران و حتی جهان، تنها شنیدن و گذر کردن نیست بلکه سرمایه‌ ای گرانبها و گنجینه‌ ای ارزشمند از فرهنگ، هنر و تاریخ ایرانی است. بنابراین بیراه نگفته اند که : « سرمایه اصلی موسیقی یک کشور را باید در موسیقی ها و نغمه های محلی و بومی آن کشور جست وجو کرد.»

دبیر اجرای جشنواره موسیقی فولکلور «کوچه» در گفتگو با پیام عسلویه گفت: 6 گروه از استان های مختلف کشور به این فستیوال دعوت شدند و دو گروه محلی از بوشهر نیز حضورخواهند داشت و نام این دو گروه بومی و محلی استان بوشهر را متعاقبا اعلام خواهیم کرد.

ادریس عبدی پور در ادامه افزود: گروه «داماهی» از هرمزگان، «سرنای» از لرستان‌، «کماکان» از خوزستان، «‌شوروم‌« از گیلان و «ژوانا» از کردستان مهمان ما در بوشهر خواهند بود:

خوزستان و کماکان

گروه «کماکان» به سرپرستی و خوانندگی مهدی ساکی، یکی از گروه های شرکت کننده در جشنواره موسیقی «کوچه» است. ساکی با آن لهجه غلیظ جنوبی و نوع خاص دکلمه‌ ها، چهار سال پیش پروژه «کماکان» را با حضور نوازندگان برجسته موسیقی آلترناتیو و هنرمندان بومی جنوب ایران آغاز کرد و خیلی زود توانست در سراسر کشور طرفدارانی پیدا کند و مخاطبان را با شکل جدیدی از موسیقی و پرفورمنس روبه‌رو کند.

«کماکان» سال 94 اولین آلبوم رسمى خود را منتشر کرد؛ آلبومی با نظارت هنرى ماکان اشگوارى که موسیقى‌اش را از جنوب ایران وام گرفته بود و از همان زمان انتشار توانست هم از دیدگاه مخاطبان و هم از نظر منتقدان تبدیل به یکى از موفق‌ ترین آلبوم‌ هاى ژانر تلفیقى شود و به فروش ویژه ‌اى دست پیدا کند.

هرمزگان و داماهی

«داماهی»ها از بندرعباس نیز یکی دیگر از گروه های موسیقی محلی است که قرار است برای شرکت در این جشنواره به بوشهر سفر کنند.

جنوبی ها اعتقاد داشتند در خلیج فارس ماهی غول پیکری به نام «داماهی» وجود داشته که در بطنش آرمانشهری موجود بوده است. گروه داماهی فعالیت خودش را از سال ۹۱ با هفته موسیقی تلفیقی تهران شروع کرد و سال بعد اعضای گروه در حاشیه مسابقات جام جهانی فوتبال برزیل، بودن در کنار هم را تجربه کردند و بالاخره شهریور ۹۴ اولین آلبوم خود به اسم “داماهی” را رونمایی کردند.

ریشه تشکیل گروه داماهی برمی گردد به سفر رضا کولغانی ( خواننده ) و دارا دارایی ( گیتار بیس ) به هرمزگان و جزیره هنگام و حال و هوای آن منطقه. رضا کولغانی که خود اهل بندرعباس است در این سفر تعدادی ترانه ی محلی و فولک بندرعباس را خوانده است و دارا دارایی با آن ملودی ها بازی هارمونیک کرده و همان جا ایده تشکیل گروه به ذهنشان متبادر شده است.

«داماهی» یک گروه ایرانی است که در سال 1393 توسط دارا دارایی (نوازنده‌ی باس و سرپرست گروه)، حمزه یگانه (نوازنده‌ی کیبورد و بنجو)، ابراهیم علوی (نوازنده‌ی گیتار و عود)، رضا کولغانی (خواننده) و شایان فتحی (نوازنده‌ی درامز و پرکاشن) تشکیل شد. این گروه در بدو تأسیس این شانس را یافت تا همراه با پروژه‌ی سینمایی «دو-ر-می-فا-صلح» در جریان جام جهانی 2014 به برزیل سفر کند و همراه با چند گروه دیگر ایرانی علاوه بر اجرای چند کنسرت در شهرهای مختلف برزیل، قبل از بازی ایران و نیجریه در شهر کوریتیبا به روی استیج رسمی فیفا که در این شهر بر پا بود، برود و به اجرای کنسرت پردازد.

لرستان و سرنای

صدای سرنای لرستانی ها هم قرار است شبی خاطره انگیز را برای بوشهری ها رقم بزند. نام گروه «سورنای لرستان» از ترکیب سور به معنای جشن و نای نیز به معنای‌‌ همان «نای جشن» گرفته شده است.

احسان عبدی‌پور سرپرست این گروه درباره سرنا می گوید: « نوع صدادهی این ساز به دلیل قمیش دو زبانه کوچک و خاصی که دارد صدادهی کاملا شاداب و توام با انرژی بالایی است. ضمن اینکه این ساز در تمام اقوام ایرانی نیز ریشه دارد و به جرات می‌توان گفت تمام اقوام ایرانی سرنانواز داشته‌اند و دارند. در اکثر اقوام ایرانی نیز مانند قوم لر تمامی مراحل زندگی‌شان از تولد تا مرگ را با ساز سرنا تجربه کرده‌اند. یعنی وقتی یک کودک مثلا در خرم آباد متولد می‌شود این اتفاق را با اجرای ساز سرنا و دهل جشن می‌گیرند تا زمان فوت یک شخص که با موسیقی چمری و موسیقی سوگ به آن می‌پردازند ساز سرنا در تمام مراحل زندگی اکثر اقوام ما وجود داشته است. در واقع در ناخودآگاه بسیاری از آهنگسازان و مردم کشورمان ساز سرنا وجود دارد ما و نمی‌توانیم این ساز را از ذهنشان پاک کنیم. وقتی سرنا می‌شنویم خود به خود به یاد لحظه سال تحویل، به یاد موسیقی بسیاری از نواحی مختلف، به یاد مرگ برخی از عزیزان، به یاد عروسی عزیزانمان، و به یاد بسیاری از خاطرات و گذشته‌مان می‌افتیم و حس خوبی را برایمان به همراه دارد. سرنا همچنین به خاطر شخصیت سازی‌اش می‌تواند نقش خوبی را به عنوان سولیست ایفا کند به تمام این دلایلی که به آن‌ها اشاره ردم امروزه بیشتر از سرنا به نسبت گذشته در ژانرهای مختلف استفاده می‌شود.»

سرنا سازی نه تنها محلی، بلکه قدیمی است. در اشعار شعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای [؟] آمده است. این ساز در سیستان و بلوچستان‌، خراسان و لرستان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن ترانه های محلی این نواحی بکار می رود. در میان سرنا نوازان مشهور ایرانی می توان از علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی، نوازنده نوروزنامه یا همان موسیقی هنگام تحویل سال نو و نیز رضا مریدی دلفان و شامیرزا مرادی مشهورترین نوازنده سرنا‌ی کوچک (کوتاه) نام برد.

همراه با «شوروم» گیلانی‌ها

گروه موسیقی «شوروم» به سرپرستی راسل علیجانی و سایر اعضای خوشفکر و جوان خود حسب نیاز تداوم فولکلور در عصر جدید با ایجاد تغییرات تکنیکی و با نوآوری در موسیقی سنتی این روزها آرام آرام ضمن سعی در ترویج و احیا این نوع موسیقی تلاش می نماید علاقمندان زیادی را به به طرف موسیقی سنتی بکشاند. حالا این گروه قرار است بوشهری های میزبان را، مهمان هنر اصیل خود کند.

تلاش برای اصیل بودن اجراها و کمک گرفتن از بزرگان موسیقی گیلان، شاخصه های اجرای برتر این گروه محسوب می شود‌.

گروه «شوروم» با هدف ارج نهادن و رشد و اعتلای موسیقی سنتی و فولکلور در فرهنگ موسیقی ایران زمین در نخستین گام بین المللی خود با حضور در «فستیوال جهانی فولکلور ۲۰۱۵ استانبول» توانست از هویت گیلانی و ایرانی کشور عزیزمان دفاع نموده و با اجرای دلنواز موسیقی اصیل گیلانی بعد از کنار‌زدن کشورهای مختلف به مقام سومی فستیوال جهانی نایل شود البته قابل ذکر است که در این فستیوال کشور بلغارستان مقام اول و کشور لیتوانی مقام دوم را کسب کردند.

«ژوانا» سفیر موسیقایی کردستان در بوشهر

 موسیقی کردی یکی از شاخص ترین و تاثیر گذارترین موسیقی ها در میان موسیقی ملت های مختلف است. برخی از پژوهشگران بر این باورند که پیدایش موسیقی کردی در راستای حفظ زبان، ادبیات‌، فرهنگ، تاریخ و در مجموع تمدن کردها بوده است. این موسیقی را می توان از ابعاد مختلفی تقسیم‌بندی نمود. مثلا تقسیم بندی موسیقی بدون ساز که شامل مواردی همچون هوره، حیران‌، الله‌ویسی که اصطلاحا مقام نامیده می شوند و اغلب شرح حال مسائل عاطفی‌، دلبستگی و مناجات‌هایی از سر عشق و نه ترس، هستند. موسیقی به طور کلی و موسیقی کردی بخصوص، ابعاد مختلفی دارند. هریک از این ابعاد نیز نیازمند تحقیق و تفحصی دقیق و موشکافانه است.

گروه «ژوانا» تا‌کنون در کشورهای متعددی چون ایتالیا‌، آلمان، لهستان، یونان‌، سلیمانیه عراق و.... روی صحنه رفته است.