بوشهری ها /صدیقه بهزادپور: براساس اظهارنظر مژگان رضازاده، رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان، استان بوشهر تا سال 1420 بیشترین رشد جمعیت سالمندان را در کشور خواهد داشت، در حالی که استان تهران کمترین رشد سالمندی را تجربه میکند. این پیشبینی گمانه زنی های بسیاری درباره روند سالمندی در بوشهر، عوامل تأثیرگذار بر آن و پیامدهای اجتماعی و فرهنگی این تغییر جمعیتی ایجاد کرده است. به گفته کارشناسان؛ استان بوشهر با توجه به ویژگیهای جغرافیایی و اقتصادی خود، در حال تجربه یک تغییر جمعیتی قابل توجه است. افزایش نرخ سالمندی در این استان به دلایل مختلفی از جمله کاهش نرخ زاد و ولد، افزایش امید به زندگی و مهاجرت جوانان به شهرهای بزرگتر برای یافتن فرصتهای شغلی و تحصیلی مرتبط است. این روند میتواند به چالشهای اجتماعی و اقتصادی منجر شود که نیاز به توجه و برنامهریزی دقیق دارند.
دلایل رشد جمعیت سالمندان در استان بوشهر
به گزارش «رویداد پارس»، بر اساس اخبار منتشره کاهش تمایل به ازدواج و فرزندآوری از مهمترین دلایل افزایش نسبت جمعیت سالمندان اعلام شده است، به استناد از آماررسمی منتشره؛ کاهش نرخ ازدواج در بوشهر به دلایل مختلفی ناشی از تغییرات فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی باعث شده تا جوانان این استان میل کمتری به تشکیل خانواده و فرزندآوری داشته باشند و درنتیجه نرخ سالمندی در این استان افزایش یابد. بر اساس این گزارش؛ آمارهای مربوط به استان بوشهر در زمینه فرزندآوری نگرانکننده به نظر میرسد. بر این اساس، زنان بوشهری برای اولین بار در سن 30 سالگی مادر میشوند که این رقم تقریباً 3 سال بیشتر از میانگین کشوری است. همچنین، مردان بوشهری نیز در سن 33 سالگی برای اولین بار پدر میشوند که یک سال بالاتر از میانگین کشور (32 سال) است. این در حالی است که افرادی نیز که با امید به وعده های مسئولین و وام و تسهیلات مختلف ازدواج می کنند، نسبت به عدم تعیین تکلیف درخواست های خود گلایه دارند، از ماجرای سنگ اندازی بانک ها برای ضامن (که برخلاف تاکیدات مسئولان کشوری، مشاهده شده برخی بانک ها دو یا سه ضامن می خواهند) تا نوبت های چند ماهه برای دریافت این تسهیلات و ... همگی باعث شده تا اکنون قریب 11 هزار زوج بوشهری در انتظار دریافت وام ازدواج باشند و در نتیجه بسیاری از جوانان که شاهد این صف و تعدد مشکلات مختلف در این زمینه هستند، عطای ازدواج یا فرزندآوری را به لقایش ببخشند و به این صورت جمعیت استان بوشهر به سمت سالمند شدن هر چه بیشتر گام بردارد.
اشتغال و بازارکار ناپایدار
کارشناسان بر این اعتقاد هستند؛ شرایط اقتصادی ناپایدار و افزایش هزینههای زندگی از عوامل اصلی کاهش نرخ زاد و ولد در استان بوشهر به شمار میرود، افزایش روند میل به مهاجرت جوانان برای یافتن فرصت های شغلی و آموزشی بهتر به شهرهای دیگر، د رحالی که بوشهر خود یکی از استانهای صنعتی در کشور محسوب می شود که قربانی استخدام بومیان به دلایل مختلف شده است، بمنجر به کاهش جمعیت فعال و جوان استان شده و روند پیر شدن جمعیت را تسریع کرده است و با کاهش جمعیت جوان شاهد افت بهرهوری اقتصادی در بوشهر هستیم . این در حالی است که استان بوشهر در سایه بیتوجهی به امور بهداشتی و خدمات درمانی، آنچنان باید مورد حمایت در خصوص خدمات حمایتی برای سالمندان نیز نیست و به این ترتیب جمعیت سالمندی که به خدمات بهداشتی و رفاهی بیشتری نیاز دارد، تحت فشارهای مضاعفی در این خصوص است. تحلیلگران سهم فشارهای اقتصادی نظیر بیکاری، گرانی مسکن و هزینههای بالای زندگی را در ایجاد این رویکرد بی تاثیر نمی دانند که منجر به کاهش تمایل جوانان به تشکیل خانواده شده است به گونه ای که این مسئله به تدریج به تغییر الگوهای فرهنگی منجر شده و آموزههای سنتی مربوط به ازدواج و خانواده را تضعیف کرده است. احساس سرخوردگی جوانان در این استان که با وجود منابع طبیعی غنی شامل نفت، گاز، پتروشیمی و ظرفیتهای آبی و دریایی و ... همچنان باید از حداقل امکانات محروم مانند، از جمله مسائلی است که به گواه کارشناسان باعث کاهش میل به فرزندآوری و پیرشدن جمعیت استان شده است که به دنبال توزیع ناعادلانه درآمدهای ناشی از منابع انرژی ایجاد شد ه و موجب نارضایتی اجتماعی شده است.
تضعیف هویت فرهنگی و اجتماعی
صاحبنظران همچنین، تقویت مهاجرت جوانان با انگیزه های مختلف مانند؛ اشتغال، یافتن مراکز تفریحی، فرهنگی در شهرهای دیگر، تشدید آلایندگی ها و تصمیم برای یافتن محلی برای زندگی و محیط زیست بهتر و .... را از جمله عواملی می دانند که در نهایت به کاهش نرخ تولد و مهاجرت در استان شده است که درنهایت میتواند موجب کمرنگ شدن آمیزههای سنتی و فرهنگی بومی شود، چرا که حلقه انتقال این آمیزه های هر روز بیش از روزهای گذشته کمرنگتر و محدودتر می شود. کارشناسان اجرای سیاستهای حمایتی در بخش های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... را از جمله راهکارهای بهبود این شرایط می دانند . به گفته این گروه از افراد؛ ارائه تسهیلات مسکن و وامهای حمایتی میتواند به افزایش نرخ ازدواج و فرزندآوری کمک کند. بعلاوه سرمایهگذاری در صنایع غیرنفتی، توسعه صنایع گردشگری و شیلات به عنوان منابع درآمدی پایدار از جمله شاخصه هایی به شمارمی آیند که باعث کاهش نرخ مهاجرت و بازگشت نخبگان و جوانان خواهد شد. قطعاً ایجاد فرصتهای شغلی پایدار و افزایش خدمات آموزشی و فرهنگی برای جذب و نگهداشت نیروی جوان از جمله عوامل ضروری است که همزمان با توسعه در بخش اقتصادی باعث بهبود ویژگی سالمند شدن استان بوشهر می شود.
زنگ خطر و ضرورت اقدام عاجل
صاحبنظران؛ پیشبینی رشد جمعیت سالمندان در بوشهر را زنگ خطری برای مسئولان می دانند که برای جلوگیری از پیامدهای منفی این روند، لازم است اقدامات فوری در زمینه بهبود شرایط اقتصادی، تقویت فرهنگ ازدواج و فرزندآوری، و توسعه پایدار استان صورت گیرد. با مدیریت صحیح منابع و تمرکز بر ظرفیتهای بومی، میتوان از چالشهای سالمندی عبور کرده و به توسعهای پایدار دست یافت. در غیراینصورت، با افزایش جمعیت سالمند، استان بوشهر با چالشهای متعددی مواجه خواهد شد که یکی از آنها ، نیاز به خدمات بهداشتی و اجتماعی مناسب برای سالمندان است که البته با توجه به عدم تمایل به حضور در بخش های درمان و بهداشت و ... در استان با توجه به شرایط نامطلوب آن در بوشهر، پیش بینی می شود این مشکل نیز به چالش های پیشین در این استان افزوده شود. در نهایت، با مدیریت صحیح منابع و برنامهریزیهای کلان، میتوان به رشد و ثبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی استان بوشهر کمک کرد و از چالشهای ناشی از سالمندی جمعیت کاست./ ز/ روزنامه رویداد پارس
لینک مطلب: | http://booshehriha.ir/News/181878.html |