با وجود تاکیدات مکرر مسئولان کشوری و محلی بر حفظ و صیانت از مناطق طبیعی و تاریخی، همچنان شاهد تعرض‌های گسترده به بخشی از این میراث‌های ارزشمند در منطقه ای در استان بوشهر هستیم.

بوشهری ها / با وجود تاکیدات مکرر مسئولان کشوری و محلی بر حفظ و صیانت از مناطق طبیعی و تاریخی، همچنان شاهد تعرض‌های گسترده به بخشی از این میراث‌های ارزشمند در منطقه ای در استان بوشهر  هستیم. خور مرده شور در ساحل گناوه یکی از نقاط تاریخی و طبیعی این بندر به شمار می‌رود که به دلیل زیبایی‌های طبیعی و موقعیت جغرافیایی خاص خود، می‌تواند به یک مرکز گردشگری و تفریحی تبدیل شود. با این حال، واگذاری اراضی این منطقه به تعاونی‌های مسکن و ساخت و سازهای غیرمجاز، تهدیدی جدی برای این بستر طبیعی و فرهنگی محسوب می‌شود. به گفته کارشناسان؛ این خور که می‌تواند نقشی کلیدی در توسعه گردشگری منطقه داشته باشد، این روزها در معرض دست‌اندازی افراد سودجو قرار گرفته است؛ افرادی که با ساخت‌وسازهای غیرمجاز و تغییر کاربری‌های غیرقانونی، تهدیدی جدی برای محیط‌زیست و بستر تربیتی و فرهنگی این ناحیه ایجاد کرده‌اند. مردم محلی نیز بارها خواستار توجه جدی مسئولان به این موضوع شده‌اند و تبدیل این خور به یک فضای سبز عمومی را از مطالبات اصلی خود می‌دانند. به نظر می‌رسد اگر اقدامی سریع و قاطع برای جلوگیری از تخریب این میراث طبیعی صورت نگیرد، فرصتی ارزشمند برای توسعه پایدار و حفاظت از محیط‌زیست از دست خواهد رفت.

تاریخچه خور مرده شور

به گزارش «رویداد پارس»، خور مرده شور به عنوان یک نقطه تاریخی در گناوه بوشهر، دارای فرهنگی غنی و تاریخی است که به دوران‌های گذشته برمی‌گردد. این خور به عنوان یک بندر طبیعی، نقش مهمی در تجارت و ارتباطات دریایی داشته و می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری برای بازدیدکنندگان و ساکنان محلی عمل کند. با این حال، عدم توجه به حفاظت از این منطقه و واگذاری اراضی آن به تعاونی‌های مسکن، تهدیدی برای این میراث فرهنگی و طبیعی به شمار می‌رود. اما در حال حاضر، بخش‌هایی از خور مرده شور به دلیل واگذاری‌های غیرمجاز و ساخت و سازهای غیرقانونی، از دست رفته و به یک فضای غیرقابل استفاده تبدیل شده است. این وضعیت نه تنها به تخریب محیط زیست منجر شده، بلکه به کاهش کیفیت زندگی ساکنان محلی نیز آسیب زده است. مردم گناوه به عنوان ساکنان این منطقه، از کمبود فضای سبز و پارک‌های گردشگری رنج می‌برند و نیاز به یک محیط سالم و طبیعی برای تفریح و استراحت دارند.

ضرورت بازپس‌گیری اراضی

کارشناسان معتقدند؛ بازپس‌گیری اراضی خور مرده شور و تبدیل آن به پارک گردشگری و فضای سبز، به حفاظت از محیط زیست کمک می‌کند، این اقدام می‌تواند به احیای اکوسیستم‌های محلی و حفظ تنوع زیستی منطقه منجر شود. علاوه بر این، وجود پارک‌های گردشگری و فضای سبز در شهرها به افزایش کیفیت زندگی ساکنان کمک می‌کند. این فضاها می‌توانند به عنوان مکان‌هایی برای تفریح، ورزش و برگزاری رویدادهای اجتماعی عمل کنند. از سوی دیگر تبدیل خور مرده شور به یک مرکز گردشگری می‌تواند به جذب گردشگران و افزایش درآمدهای محلی کمک کند، این امر می‌تواند به توسعه اقتصادی منطقه و ایجاد فرصت‌های شغلی جدید منجر شود در حالی که گروهی همچنان با پافشاری بر منافع شخصی، بر واگذاری این زمین ها برای ساخت و ساز، منافع ملی را قربانی امیال و منافع شخصی می کنند. حفظ میراث فرهنگی یکی از گزینه هایی به شمار می آید که همواره بر رعایت آن تاکید می شود، اما واگذاری این زمین ها در حقیقت تخطی از فرآیند «حفظ میراث فرهنگی» تلقی می شود، از این رو بازپس‌گیری این اراضی به حفظ میراث فرهنگی و تاریخی گناوه کمک می‌کند و قطعاً این اقدام می‌تواند به تقویت هویت محلی و ایجاد حس تعلق در ساکنان کمک کند.

ضرورت ارائه راهکار مناسب

به گفته شاهدان؛ در سال ۱۴۰۳ منطقه «خور مرده شور» در ساحل گناوه شاهد ساخت‌وسازهای غیرمجاز در زمین‌های کشاورزی بوده است که در مهرماه سال گذشته، حدود ۱۶۰ مورد ساخت‌وساز غیرمجاز در اراضی کشاورزی منطقه «پشت بند دره» (از توابع بخش مرکزی شهرستان گناوه) تخریب شد. این عملیات با حضور نمایندگان ادارات امنیتی و اجرایی شهرستان انجام شد و مساحت کل این تخریب‌ها حدود ۱۶ هکتار بود. ارزش اراضی کشاورزی آزاد شده حدود ۳۲۰ میلیارد تومان برآورد شده است. صاحبنظران در راستای ارائه راهکار مناسبی برای این مشکل بر تشکیل کمیته‌ای متشکل از فعالان اجتماعی و مسئولان محلی باور دارند تا بتوان با بررسی های صورت گرفته توسط این کمیته و بررسی وضعیت کنونی خور مرده شور و ارائه راهکارهای مناسب برای بازپس‌گیری اراضی و تبدیل آن به پارک گردشگری اقداماتی عاجل به عمل آورند. به اعتقاد این افراد؛ برگزاری جلسات عمومی با حضور ساکنان محلی، فعالان اجتماعی و مسئولان می‌تواند به جمع‌آوری نظرات و پیشنهادات مردم کمک کند و احساس مشارکت را در جامعه تقویت کند. قطعاً تهیه طرح‌های توسعه‌ای برای تبدیل خور مرده شور به یک مرکز گردشگری و فضای سبز می‌تواند به جلب حمایت‌های مالی و اجتماعی از نهادهای دولتی و خصوصی کمک کند. بدیهی است؛ بازپس‌گیری اراضی خور مرده شور و تبدیل آن به پارک گردشگری و فضای سبز نه تنها به حفاظت از محیط زیست و میراث فرهنگی کمک می‌کند، بلکه به بهبود کیفیت زندگی ساکنان گناوه و جذب گردشگران نیز منجر خواهد شد. در این راستا بسیاری از فعالان محیط زیست ضمن درخواست  از مدیرکل دادگستری استان بوشهر اعلام کرده اند؛ تا با توجه به این موارد، موضوع واگذاری اراضی خور مرده شور را بازبینی کرده و اقدامات لازم را در این زمینه انجام دهد، چرا که  این اقدام می‌تواند به عنوان یک گام مثبت در راستای توسعه پایدار و حفظ محیط زیست در گناوه تلقی شود.

منبع : روزنامه رویداد پارس