پرهام بیهقی (دوزیست‌شناس و خزنده‌شناس) :
بوشهری ها / هدی خرم آبادی | شما هم از آن کسانی هستید که با دیدن مارمولک شروع به داد و هوار می‌کنید و دیگر کسی آن طرف‌ها پیدایتان نمی‌کند؟ شما هم از کسانی هستید که ترجیح می‌دهید هیچ قورباغه‌ای را لمس نکنید؟ آیا شما هم از کسانی هستید که به محض دیدن مارمولک‌ها و قورباغه‌ها نخستین فکری که به ذهنتان خطور می‌کند، یافتن چوبی است تا بر سرشان کوفته و آنها را تار و مار کنید، آن هم برای آنکه می‌ترسید؟ تا به حال فکر کرده‌اید که به جای حذف یک موجود زنده دیگر بر ترس‌های حل‌نشده‌تان غلبه کنید و رفتاری مسالمت‌آمیزتر با «دیگرانی» داشته باشید که به اندازه شما حق «حیات» دارند.
روز گذشته در سالن آموزش اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر کارگاهی با عنوان «آشنایی با دوزیستان و خزندگان ایران» با موضوع جانورشناسی، حفاظت و طبیعت‌گردی با تدریس مهندس پرهام بیهقی برگزار شد. در این کارگاه علاوه بر مقدمه‌ای درباره علم دوزیست‌شناسی و خزنده‌شناسی، به انواع گونه‌ها، پراکنش جغرافیایی، ویژگی‌های ظاهری و رفتاری، ارزش گونه‌ها، مسائل حفاظت و تخریب زیستگاه‌ها پرداخته شد. برای آشنایی با اهداف این کارگاه و موضوع خزنده‌شناسی در ادامه با مدرس این دوره گفت‌وگو کردیم.
مهندس پرهام بیهقی با بیان اینکه خزندگان و دوزیستان تاثیر بسیاری در اکوسیستم دارند، گفت: از آنجا که در ایران بحث حفاظتی آن گونه که باید و شاید وجود ندارد، تلاش می‌کنیم تا از طریق آموزش با هدف حفاظت، اهمیت دوزیستان و خزندگان را به درستی بشناسانیم و به ارتقای سواد محیط زیستی شهروندان کمک کنیم.
بیهقی در پاسخ به اینکه خزنده‌شناسی برعکس پرنده‌نگری هنوز در ایران جا نیفتاده است، تصریح کرد: موسساتی با عنوان پرنده‌نگری در ایران فعالیت می‌کنند که یکی از پرسودترین شاخه‌های اکوتوریسم محسوب می‌شود و از این طریق به شمار علاقه‌مندان به پرندگان، عکاسان حوزه حیات وحش و پرنده‌نگرها افزوده شده است و در رابطه با پراکنش پرندگان اطلاعات جالبی به دست آمده، ولی با توجه به تفاوت نوع نگرش به خزندگان و دوزیستان در ایران، فعالیت در این حوزه کمرنگ است. امیدوارم طی چند سال آینده با فعالیتهایی که انجام می‌دهیم به ارتقای فرهنگ در زمینه خزندگان و دوزیستان و حفاظت آنها کمک کنیم.
وی با اشاره به اینکه هر چند در ایران موسساتی که تورهای خزنده‌شناسی برگزار کنند به تعداد اندک وجود دارد، افزود: نگرش مطلوبی هم در حال حاضر به خزندگان و دوزیستان وجود ندارد و قطعا اگر این نگرش تغییر کند، شاهد اتفاقات بسیار خوبی خواهیم بود.
بیهقی در پاسخ به وضعیت در خطر انقراض بودن خزندگان و دوزیستان نیز تصریح کرد: در رابطه با برخی خزندگان و دوزیستان از نظر تخمین جمعیتی اطلاعات دقیقی در دست نیست، در رابطه به برخی گونه‌ها نیز اطلاعات خوبی در این زمینه موجود است و در صورتی که آنها وضعیت حفاظتی مطلوبی نداشته باشند تلاش می‌کنیم تا با اجرای پروژه‌ها، آموزش، فرهنگ‌سازی و ... به بهبود این وضعیت کمک کنیم، در این زمینه می‌توان پروژه‌هایی در رابطه با حفاظت گاندو، سمندر کوهستانی لرستان، افعی کوهستانی لطیفی، لاکپشت فراتی و در وهله نخست با افزایش اطلاعاتمان در این زمینه عوامل تهدید را شناسایی کرده و سپس برای حفاظت برنامه‌ریزی کنیم.
ایشان در ادامه با بیان اینکه معضل‌های بسیاری در رابطه با حفاظت دوزیستان و خزندگان وجود دارد که یکی از آنها این است که در ایران طبیعت‌گردی مسوولانه با معنای واقعی اکوتوریسم وجود ندارد و برای گردشگری برنامه‌ریزی دقیق و درستی تدوین نشده، خاطرنشان کرد: اغلب با ورود گردشگران(بدون برنامه ریزی برای تراکم آن ها و ظرفیت تحمل منطقه) شاهد آسیب پوشش گیاهی و جانوری هستیم. با وجود این، امیدوارم در آینده‌ای نه چندان دور، با ارتقای فرهنگ گردشگری به همه اقشار به ویژه آفرودسواران، تورلیدرهای گردشگری، طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به سفر حجم عظیمی از این کاستی‌ها رفع شود. توصیه می‌کنم که آفرودسواران به مسیرهای عبور خود دقت و یک مسیر را انتخاب کنند و همه کسانی که به دل طبیعت می‌روند با مشاهده گونه جانوری یا گیاهی اقدام به برداشتن آن و یا کشتن آن نکنند. با توجه به گونه های جالب خزندگان استان بوشهر مثل انواع مارمولک ها، لاکپشت پوزه عقابی و .... بر این باورم که در کنار فعالیت‌های تحقیقاتی انجام شده، اگر آموزش از سنین کوچک آغاز شود، می‌توانیم شاهد محیط زیستی بهتر از امروز باشیم.
منبع : پیام عسلویه
عکس
