بوشهری ها / »- احسان انصاری: باوجود اجرای برنامهها و سیاستهای گوناگون برای کاهش سن ازدواج و تشویق افراد به ازدواج در یک دهۀ گذشته، میانگین سن ازدواج همچنان روندی افزایشی دارد.به نظر می رسد برای مردان «مشکلات اقتصادی» و برای زنان «نیافتن فرد مناسب»، دلیل اصلی تأخیر در ازدواج است.
براساس آمارها میانگین سن ازدواج در ایران طی ۴ دهه اخیر به طور پیوسته افزایش یافته است. در دهههای پیشین، میانگین سن ازدواج برای دختران ۲۰ سال و برای پسران ۲۵ سال بود. با گذشت زمان، این ارقام تغییر کرده و اکنون به ۲۵ سال برای زنان و ۳۰ سال برای مردان رسیده است. این افزایش ۵ ساله در سن ازدواج، نشانهای از تغییرات اجتماعی و فرهنگی عمیق در ایران است که ناشی از تحولات اقتصادی و تغییرات در الگوی زندگی جوانان است.
در10 سال گذشته در ایران سن ازدواج در مردان به طور متوسط ۷ ماه و در زنان ۸ ماه افزایش یافته است. علاوه بر این، تخمین زده میشود که حدود ۱۴ میلیون مجرد و ۱۰ میلیون جوان در سن ازدواج وجود دارند که به نوعی این مسئله را به یکی از معضلات اجتماعی عمده تبدیل کردهاند. این افزایش سن ازدواج به طور قابل ملاحظهای تحت تأثیر عواملی نظیر مشکلات اقتصادی، بیکاری، تورم و مسائل فرهنگی قرار گرفته است.
در سال ۱۳۹۲، میانگین سن اولین ازدواج برای زنان ۲۳.۱ سال و برای مردان ۲۷.۳ سال بود. اما در سال ۱۴۰۲، این آمار به ۲۳.۹ سال برای زنان و ۲۸ سال برای مردان تغییر یافته است. هرچند این تغییرات در ظاهر کوچک به نظر میآید، اما در مقیاس کلان نشاندهنده افزایش تدریجی سن ازدواج در جامعه ایرانی است.
نکته نگران کننده در این زمینه اینکه بررسی ها نشان می دهد آمار ازدواج ها در استان بوشهر طی یک دهه اخیر تقریبا نصف شده است. درحالی که در سال 1392 حدود 10.500 فقره ازدواج در استان ثبت شده، این میزان در سال گذشته به 5.900 فقره کاهش یافته است.همچنین آمارها نشان می دهد ازدواج و طلاق در استان بوشهر طی سال 1402 بدترین شرایط طی یک دهه گذاشته را داشته است.براساس آمار ثبت احوال، طی سال گذشته 5 هزار و 723 ازدواج در استان رقم خورده که پایین ترین میزان از سال 92 تاکنون محسوب می شود.
در خصوص طلاق های استان بوشهر هم متاسفانه سال گذشته بالاترین آمار طی یک دهه اخیر رقم خورده است.پارسال در بوشهر 2 هزار و 414 طلاق در استان ثبت شد که از سال 92 به بعد این میزان سابقه نداشته است.
نکته مهمی که در استان بوشهر باید به آن توجه کرد این است که علاقهمندی جوانان به ازدواج همچنان وجود دارد، اما مشکلات و موانع متعددی از جمله عدم توانایی مالی برای تشکیل زندگی، هزینههای بالای ازدواج، مسائل مسکن و ناپایداری شغلی باعث شدهاند که بسیاری از جوانان ازدواج خود را به تعویق بیندازند. به عبارتی جوانان خواستار ازدواج هستند اما توانایی اقتصادی لازم برای ورود به زندگی مشترک را ندارند. در همین راستا، مسائل فرهنگی نیز نقش مهمی در کاهش نرخ ازدواج ایفا میکنند. تغییر در الگوهای زندگی، بالا رفتن انتظارات و ایدهآلیسم جوانان نیز به عنوان عواملی که منجر به کاهش تمایل به ازدواج در سنین پایینتر میشوند، قابل توجه هستند.
علی فتحی آشتیانی، رئیس سازمان روانشناسی کشور به مطالعهای درباره ۲۰ مورد از مهمترین عوامل طلاق که طی یک دهه گذشته انجام شده اشاره کرد و گفت: بیکاری مرد، عدم تفاهم اخلاقی، ناباروری، تفاوتهای فرهنگی و اعتقادی، دخالت اطرافیان، بیماریهای روانی، اعتیاد به مواد و الکل، مشکلات مالی و درآمد ناکافی، ازدواج تحمیلی و اجباری، عدم رضایت جنسی، خشونت خانگی، بیعلاقگی به همسر، خیانت، ازدواج مجدد، بیماریهای جسمی، مشکلات حقوقی و قضایی، عدم اعتماد به یکدیگر و فساد خلاقی از مهمترین دلایلی هستند که یک زندگی را به آخر خط می رسانند.
در حالی که مشکلات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بر روند ازدواج و افزایش طلاق در ایران تأثیر گذاشته است، همچنان نیازمند اقدامات جدی و هماهنگ از سوی دولت و نهادهای مربوطه هستیم. برنامههایی که به حمایت مالی از جوانان، تسهیل دسترسی به مسکن و تثبیت وضعیت شغلی پرداخته و موانع ازدواج را کاهش دهند، میتوانند نقشی کلیدی در بهبود وضعیت داشته باشند. همچنین، آگاهیبخشی و فرهنگسازی درباره اهمیت تشکیل خانواده و زندگی مشترک باید در دستور کار قرار گیرد تا نسل جوان به جایگاه مناسبی در این مسیر دست یابد.
این در حالی است که براساس آمارهای اخیر، حدود ۲۷۰ هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج قرار دارند. این در حالی است که به گفته معاون وزیر ورزش و جوانان، بسیاری از متقاضیان با مشکلات بانکها و عدم پاسخگویی مناسب روبرو هستند. به نظر میرسد که بانکها و نهادهای مربوطه از اراده کافی برای اجرای درست و تسهیل این فرآیند برخوردار نیستند. این ناهماهنگیها و عدم همکاری بین بخشهای مختلف، جوانان را دلسرد کرده و مانعی دیگر برای ازدواج به موقع و آسان ایجاد کرده است./ بوشهری ها