بوشهری ها / خبر استخدام برخی از بستگان روسای شرکت های پتروشیمی واقع در منطقه پارس جنوبی که گویا فقط به شکل پروازی چند روزی در محل کار حاضر شده و کارت می زنند و می روند، در حالی که بسیاری از جوانان با تحصیلات مرتبط و کارآیی مطلوب همچنان در منطقه بیکار هستند، موجی از اعتراض و دلخوری را در بین ساکنین موجب شده است، چرا که به گمان این افراد بومی ساکن منطقه، این اقدام خارج از عرف و اصول احترام به میزبانی بومیانی است که سالهاست از صنعتی شدن منطقه فقط آلودگی زیست محیطی و هوا و تنگی معیشت سخت و.. عاید آنها شده است، اما گویا جایی برای بازار کار ایجاد شده در شرکت های پتروشیمی و صنعتی منطقه ندارد.
اعتراض عمومی به استخدامهای غیرشفاف
به گزارش «پیام عسلویه»، با وجود رشد کمی وکیفی جوانان تحصیلکرده در رشته های مرتبط با مشاغل مورد نیاز در شرکت های پتروشیمی و صنعتی منطقه پارس جنوبی، جذب نیروهایی خارج از منطقه و استخدام آنها با وجود نیروهای بومی کارآمد در رشته های اعلام شده، اثرات نامطلوبی در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی به دنبال خواهد داشت. کارشناسان معتقدند؛ استفاده از جوانان می تواند موجبات خلق فرصت های توسعه ای در ابعاد گوناگون شود، چرا که به کارگیری سرمایه های انسانی در منطقه، به ویژه از میان جوانان با استعداد که به دنبال بازار کار مناسب و اشتغال در محل سکونت خود هستند، مقدار زیادی از معضلاتِ گریبانگیر مردم بومی کاسته می شود و رضایت خاطر آنها را به دنبال خواهد داشت. اما عدم جذب این نیروها در شرکتهای محلی باعث افزایش بیکاری و کاهش اعتماد دوسویه میان دولت و ساکنین خواهد شد، این امر به ویژه با توجه به مشکلاتی که ناشی از صنعتی شدن منطقه برای بومیان ایجاد کرده است، صدچندان خواهد شد. هرچند خبر بازداشت مدیرعامل یکی از پتروشیمیهای هلدینگ پتروفرهنگ در عسلویه به دلیل استخدام غیرشفاف بستگان و خویشاوندان، خشم عمومی را بیشازپیش برانگیخته است. منابع آگاه اعلام کردند که این مدیرعامل هفت نفر از خویشاوندان خود را ابتدا در یک شرکت پیمانکاری زیرمجموعه پتروفرهنگ استخدام کرده و سپس، بدون رعایت شفافیتهای لازم، قرارداد آنها را به قرارداد مستقیم تبدیل کرده است. این اقدام، بهعنوان سوءاستفاده از منابع و موقعیت شغلی تلقی شده و موجی از انتقادات عمومی و نظارتی را به همراه داشته است.
پیامدهای عدم به کارگیری نیروهای بومی
در حال حاضر بسیاری از جوانان بااستعداد و کاردان منطقه بهدلیل نبود شغل و امکانات معیشتی مناسب در منطقه، ناچار به شهرهای دیگر مهاجرت میکنند و در روندی معکوس شاهد مهاجرت افراد غیربومی در همان مشاغل به منطقه پارس جنوبی هستیم که در میان جوانان بومی به وفور مشاهده می شود، این پدیده به تضعیف پیوندهای فرهنگی و اجتماعی بومیان و از دست رفتن هویت بومی میانجامد.
کارشناسان بر این باور هستند؛ یکی از پیامدهای مهم عدم وجود نیروهای بومی، کاهش توسعه و سلامت اجتماعی منطقه است. اشتغال در صنایع پتروشیمی میتواند بومیان را از نظر اقتصادی تقویت کند و باعث افزایش سطح زندگی مردم محلی شود. عدم توسعه این فرآیند، باعث کاهش امکانات عمومی، خدمات بهداشتی، آموزشی و رفاهی می شود. از سوی دیگرعدم به کارگیری نیروهای بومی به نارضایتیهامنطقه دامن میزند.چرا که وقتی مردم بومی میبینند که غیربومیها از شهرهای دیگر در صنایع منطقهای به کار مشغول هستند، احساس مورد تبعیض و بیعدالتی قرار گرفتن در آنها افزایش مییابد. این موضوع، علاوه بر کاهش اعتماد مردم به سیاستها و مسئولین، حتی احتمالاً باعث ایجاد تنشهای منطقه ای نیز خواهد شد.
پارادوکس سنت و صنعت در منطقه
گسترش استخدام غیربومی ها به جای نیروهای کارآمد بومی، باعث ایجاد پارادوکس فرهنگ و رفتارهای متفاوتی با جامعه محلی می شود، این تفاوتهای فرهنگی میتواند به تضادهای فرهنگی و مشکلاتی مانند تفاوتها و تنشهای اجتماعی منجر شود. گسترش فرهنگ غیربومی ممکن است بر سنتها و باورهای محلی تأثیر منفی داشته باشد و باعث تغییر نامطلوب شود. یکی از زمینه های تحصیل و تخصص گرایی در میان جوانان بومی هر منطقه، امید به اشتغال در فرصت های شغلی همان منطقه است. بنابراین وقتی میتوان امکان استفاده در این ظرفیت های شغلی موجود را برای بومیان فراهم کرد، امکان رشد فرصت های شغلی و توسعه ای در آینده نیز بهبود بخشیده می شود. زمانی که بومیان از صنایع منطقه منتفع نمی شوند، به تدریج احساس تعلق به آن صنایع را می دهند و این باعث می شود که حمایت های اجتماعی و محلی از صنایع کاهش یابد. این پدیده میتواند بر امنیت و پایداری این صنایع تأثیر منفی داشته باشد، زیرا صنایع به حمایت و تعام میرسند. از سوی دیگر، نیروهای به کارگرفته شده غیربومی نیز ممکن است به دلیل عدم آشنایی کامل با محیط طبیعی و محیط زیست منطقه، به حفظ محیط زیست کمتر توجه کنند. بومیان به دلیل ارتباط ارتباط با منطقه و منابع طبیعی برای معیشت خود، بهطور طبیعی بیشتر برای حفظ محیط زیست دارند. از این رو، بومیان میتواند منجر به کاهش آسیبهای زیستمحیطی از فعالیتهای کمک صنعتی شود.
کاهش رونق فناوری و مهارت آموزی
همچنین اگر شرکتهای پتروشیمی و صنایع وابسته به نیروی انسانی بومی تکیه نکنند، سطح سرمایهگذاری در آموزش و مهارتآموزی نیروهای بومی کاهش مییابد، در نتیجه، مؤسسات آموزشی و مراکز مهارتآموزی منطقه به رشد و توسعه نخواهند رسید و به همین ترتیب، توانمندیها و تخصصهای محلی نیز محدود میشوند. از طرفی، عدم به کارگیری نیروهای بومی، به مرور زمان باعث کاهش نفوذ و حضور فرهنگ بومی در محیط کار و صنایع منطقه می شود. این موضوع به تضعیف هویت فرهنگی منطقه منتهی شده و میتواند ظرفیت های فرهنگی را که یکی از منابع ارزشمند اجتماعی است، از بین ببرد. بومیان نهتنها منابع انسانی منطقه میشوند، بلکه گنجینه فرهنگ و هویت هستند که باید با ابزارهای مختلف در صدد جذب و ماندگار شدن آنها برآمد. صاحبنظران بر این عقیده هستند که عدم جذب نیروهای بومی و بهکارگیری نیروهای غیربومی، اعتراضات و نارضایتیهای اجتماعی را افزایش می دهد و این موضوع باعث افزایش هزینههای امنیتی در منطقه میشود. به این ترتیب به نظر می رسد بازنگری در سیاست های اشتغال و ضرورت نظارت جدی بر مقوله استخدام نیروهای بومی در منطقه از الزاماتی است که باید به طور جدی به آن پرداخته شود./ \پیام عسلویه