بوشهری ها / »-احسان انصاری: چالش نیروی کار انسانی همچنان گریبان بوشهر را گرفته و در حالی که منطقه پارس جنوبی به جولانگاهی برای نیروی کار غیر بومی تبدیل شده اما آمارها نشان می دهد که میانگین آمار بیکاری در استان بوشهر از میانگین کشور بالاتر رفته است.
نرخ بیکاری بوشهر سال گذشته از متوسط کشوری پایینتر بود اما در بهار امسال بالاتر از آن قرار گرفت. در تابستان نیز هر چند نسبت به فصل قبل از آن، کاهش را نشان میدهد اما همچنان بالاتر از نرخ کشوری قرار دارد. در عین حال، بوشهر سومین استان با بیشترین نرخ بیکاری مردان و در مقابل، دومین استان با کمترین نرخ بیکاری زنان محسوب میشود.
مرکز آمار، نرخ بیکاری جمعیت 15 سال و بیشتر را در استان بوشهر در تابستان سال جاری 7.9 درصد اعلام کرده است که 0.4 واحد درصد بالاتر از متوسط کشوری است. یک نکته مورد توجه اما این است که نرخ بیکاری جمعیت زنان 15 سال و بیشتر این استان، اختلاف قابل توجهی با متوسط کشوری دارد. به گونهای که مرکز آمار در بهار امسال، نرخ بیکاری این گروه را در کشور 15 درصد و در بوشهر 6.5 درصد اعلام کرد که اختلاف 8.5 واحد درصدی را نشان میدهد.
در مقابل، نرخ بیکاری مردان بوشهر در بهار سال جاری، هم از متوسط کشوری بالاتر بوده است و هم از نرخ زنان خود استان. مرکز آمار نرخ بیکاری جمعیت مردان 15 سال و بیشتر را در این استان 9.2 درصد اعلام کرد؛ 3 واحد درصد بیشتر از متوسط این شاخص در سطح کشور. همچنین نرخ بیکاری این گروه، حدود 3 واحد درصد نیز بیشتر از نرخ بیکاری زنان استان بوشهر است.
برخی کارشناسان دلیل این موضوع را اشتغال زنان بوشهر به برخی هنرها و صنایع دستی میدانند. ضمن اینکه زنان این استان، نسبت به متوسط کشوری حضور پررنگتری در بخش خدمات و همچنین بخش عمومی دارند و به نظر میرسد فرصتهای شغلی بیشتری در این بخشها برای آنها وجود داشته است.
واقعیت این است که استخدامهای فراقانونی دامن منطقه ویژه پارس را گرفته وعلیرغم تاکید قانون بر استفاده از پیمانکاران و نیروهای بومی در صنایع مستقر در هر منطقه، در پارس جنوبی فراقانونی عمل میشود و نیروهای بومی در اولویت قرار نگرفته و در استخدامهای مختلف در اغلب موارد نیروهای غیربومی مشغول به کار میشوند.
این در حالی است بر اساس ماده ۴۷ قانون برنامه هفتم توسعه، تمامی دستگاهی اجرایی، مکلف هستند در طرحها و پروژههای خود به پیمانکاران بومی واجد شرایط استانی توجه داشته و آنها را در اولویت قرار دهند.همچنین برابر با این ماده قانونی، صنایع باید در قرارداد با تمامی شرکتها و پیمانکاران، به کارگیری از نیرویهای بومی استانی را اولویت دهند.
برخی کارشناسان اجتماعی حذف محدودیت در جذب نیرو، تکمیل ظرفیت و خالی نماندن ظرفیتها را توجیهگر جذب و بهکارگیری نیروهای غیربومی میدانند. برخی نیز توانمندی نیروهای غیربومی و زودبازدهی را توجیه این انتصابات و استخدامها قرار میدهند در حالی که مطالعات نشان میدهد که استفاده از نیروهای غیربومی اگر برای آموزش و تربیت نیروهای محلی استفاده شود به روند توسعه منطقه کمک میکند، اما اگر صرفا برای مدیریت و تصدی مشاغل باشد این سیکل معیوب ادامه خواهد داشت و نیروهای بومی بدون مهارت و تخصص باقی خواهند ماند. این بیتخصصی و عدم داشتن مهارت نیز به شکل های مختلف توجیهگر استفاده از نیروهای غیربومی خواهد شد.
یکی از تفاوتهای استان بوشهر با دیگر نقاط کشور، وجود فرصتهای شغلی بیشمار به واسطه حضور صنایع بزرگ از جمله تأسیسات نفت، گاز و پتروشیمی در پارس جنوبی، نیروگاه اتمی، بنادر و گمرکات و… است به گونهای که فرصتهای شغلی استان بیش از نیازها است.
این در حالی است که حضور گسترده نیروهای غیربومی در پارس جنوبی به بهانه اینکه جوانان استان بوشهر مهارت لازم برای اشتغال در این مشاغل را ندارند، باعث شد تا جوانان بوشهری نتواند در مشاغلی که حق آنها بوده حضور یابند.
بر اساس آمار رسمی، تعداد بیکاران ایران بین سه تا سه و نیم میلیون نفر است اما کارشناسان آمار بیکاران را بیشتر از چهار میلیون نفر برآورد میکنند. هر ساله دست کم حدود هشتصد هزار نفر وارد بازار کار ایران میشوند که ایران توان کافی برای پاسخگویی به این حجم از متقاضیان کار را ندارد./ روزنامه رویداد پارس