بوشهری ها / دکتر آرزوسادات ملکنیا در پاسخ به سؤالی مبنی بر نحوه ارائه اطلاعات به کودکان در شرایط پرتنش اظهار کرد: درک کودک از جنگ به سن و مرحله رشد او بستگی دارد، کودکان زیر 7 سال بیشتر با تخیل و احساسات فکر میکنند، برای آنها بهتر است از مفاهیم انتزاعی مثل «جنگ» دوری کنیم و بهجای آن بگوییم؛ «گاهی آدمها با هم اختلاف دارند، ولی خیلیها تلاش میکنند که دوباره مشکل را حل کنند.»
وی افزود: کودکان 7 تا 12 سال میتوانند مفاهیم پیچیدهتری را درک کنند، اما هنوز بهشدت تحت تأثیر احساسات هستند، تکنیکهای گفتوگو با آنها باید طوری باشد که از کودک بپرسید؛ «در مورد جنگ چی شنیدی؟» یا «چهچیزی تو رو نگران کرده؟»، این کار به شما کمک میکند بفهمید ذهن او درگیر چهچیزی است.
ملکنیا، اطمینانبخشی فعال را از دیگر روشهای حفظ سلامت روان کودکان عنوان و تصریح کرد: برای مثال به کودک بگویید؛ «ما اینجا در امنیت هستیم، من همیشه مراقبتم.»، این جملات حس کنترل و آرامش را به کودک بازمیگرداند، استفاده از داستان و نماد نیز روش دیگری است که میتوانید از داستانهایی درباره صلح، دوستی و همکاری استفاده کنید، مثلاً داستانهایی که در آن حیوانات جنگ را کنار میگذارند و با هم همکاری میکنند.
دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی با تأکید بر اینکه وقتی صحبت از جنگ و خشونت میشود، انتقال اطلاعات به کودکان باید بسیار دقیق، مهربانانه و متناسب با سن و ظرفیت فهم آنها باشد، گفت: کودکان بهدلیل حساسیت بالای روانی و عدم توانایی مدیریت کامل احساساتشان، اگر اطلاعات ناگهانی، ترسناک یا نامناسب بشنوند، ممکن است دچار اضطراب، ترس و ناامنی عمیق شوند.
این روانشناس با اشاره به نکات مهم در توضیح جنگ به کودکان توضیح داد: والدین در ابتدا باید سن کودک را در نظر بگیرند، توضیح باید متناسب با سن و رشد شناختی کودک باشد. کودکان خردسال بهزبان خیلی ساده و بدون جزئیات پیچیده نیاز دارند، در حالی که کودکان بزرگتر میتوانند مفاهیم پیچیدهتر را هضم کنند.
ملکنیا در ادامه اظهار کرد: از زبان آرام، مثبت و شفاف استفاده کنید، بهجای تمرکز روی خشونت و مرگ، میتوانید بگویید؛ «گاهی مردم بهجای حرف زدن، با صدای بلندتر و دعوا سعی میکنند حرفشان را بزنند، اما همه سعی میکنیم که دوباره آرامش برقرار شود.»
وی با بیان اینکه "باید احساسات کودک را تأیید کنید."، با ارائه مثالی ادامه داد: به کودکان بگویید؛ «درست است که این موضوع ممکن است ترسناک بهنظر برسد، و تو حق داری احساس نگرانی کنی.»، تأیید احساسات باعث میشود کودک احساس امنیت و پذیرفته شدن داشته باشد.
دکترای تخصصی روانشناسی تربیتی تأکید کرد: از پرسشها استقبال کنید، به کودک اجازه دهید سؤال بپرسد و با آرامش جواب دهید، اگر سؤالی خارج از توان پاسخگویی شما بود، بگویید؛ «این سؤال خیلی سخت است و وقتی بزرگتر شدی بیشتر دربارهاش صحبت میکنیم.»
وی بیان کرد: تصاویر و داستانهای مثبت و امیدبخش ارائه دهید، کودکان از طریق قصهها بهتر میفهمند؛ داستانهایی درباره دوستی، کمک کردن، صلح و تلاش برای آرامش، به آنها حس امید و امنیت میدهد.
این روانشناس با تأکید بر اینکه والدین باید اطلاعات را محدود کنند، تصریح کرد: از ارائه جزئیات وحشتناک، اخبار منفی یا تصاویر خشونتآمیز اجتناب کنید، چرا که این موارد برای کودکان اضطرابآور است و موجب ایجاد کابوس و ترس میشود، روی امنیت و حمایت تمرکز کنید و به کودک بگویید؛ «تو در اینجا و کنار خانوادهات ایمن هستی و ما مراقب تو هستیم.»
عکس