روز پایانی جشنواره مردمی «دریا و گردشگری»
بوشهری ها /*صدیقه بهزادپور – همزمان با خنک شدن هوا، استانهای جنوبی نیز به تدریج فرصت مناسبی برای گردشگری وسفرهای در این مناطق ایجاد می کند. بوشهر با داشتن بیش از هفتصد کیلومتر نوار ساحلی در کنار خلیج فارس، یکی از مهم‌ترین مناطق ایران در زمینه ظرفیت‌های گردشگری دریایی و فرهنگی به شمار می‌رود. این استان علاوه بر منابع غنی طبیعی، دارای فرهنگ و آیین‌های ریشه‌دار بومی است که می‌تواند در کنار جاذبه‌های دریایی، ترکیبی منحصربه‌فرد برای جذب گردشگر داخلی و خارجی فراهم کند. بر همین اساس، همزمان با روز جهانی گردشگری، جشنواره مردمی «دریا و گردشگری» که از هفتم تا نهم مهرماه در شهر بوشهر برگزار شد؛ رویدادی است که که به گفته کارشناسان، می‌تواند نقطه عطفی برای معرفی دوباره ظرفیت‌های گردشگری این استان باشد.
برگزاری جشنواره مردمی «دریا و گردشگری»، در قالب مجموعه ای از برنامه‌های متنوع فرهنگی، ورزشی و هنری طراحی شده بود و هدف اصلی آن معرفی فرهنگ، هنر و شیوه‌های زندگی بومی مردم منطقه اعلام شد. در همین راستا، بازارچه‌های محلی با حضور هنرمندان، صنعتگران و فعالان مشاغل سنتی برپا شد که در آن غرفه‌های بومیان به عرضه صنایع دستی، خوراکی‌های محلی، لباس‌های سنتی و محصولات بومی پرداختند؛ کالاهایی که نه تنها بازتابی از فرهنگ منطقه بودند بلکه فرصتی برای حمایت از کسب وکارهای خرد و کارآفرینان محلی نیز فراهم کردند. برگزاری برنامه‌های متنوعی در حوزه ورزش‌های دریایی و ساحلی، مسابقات قایقرانی و ورزش‌های گروهی در ساحل توانست علاقه‌مندان بسیاری را به خود جلب کند و شور و هیجان خاصی به فضای جشنواره ببخشد. همزمان اجرای، برنامه‌هایی برای پاکسازی ساحل توسط گروه‌های داوطلب و انجمن‌های مردم نهاد برگزار شد؛ اقدامی که علاوه بر جنبه نمادین، یادآور اهمیت توجه به محیط‌زیست و لزوم توسعه گردشگری پایدار در استان بوشهر بود که البته فرصتی برای رونق گردشگری از دیگر مناطق کشور به ویژه در فصل خنک شدن استان بوشهر فراهم می آورد.
موسیقی بوشهر در رونق گردشگری
به گفته بسیاری از کارشناسان در این حوزه، موسیقی بومی جنوب نیز بخش جدانشدنی این جشنواره به شمار می آید، اجرای گروه‌های محلی با سازهای سنتی و ریتم‌های پرشور، فضایی زنده و پویا در این جشنواره ایجاد کرد و بسیاری از گردشگران را با خود همراه ساخت. در این بین نمایش آیین‌های بومی مانند موسیقیهای محلی، مراسم صیادی و روایت‌های شفاهی از زندگی دریانوردان نیز همواره بخشی از جشنواره های مناسبتی استان بوشهر است که در آن بیش از هر چیز به هویت فرهنگی منطقه تاکید می کند و فرصتی برای انتقال میراث ناملموس بوشهر به نسل‌های جدید را فراهم آوردند. کارشناسان حوزه گردشگری معتقدند؛ چنین جشنواره‌هایی زمانی می‌توانند تاثیر پایدار داشته باشند که به صورت مستمر و برنامه‌ریزی‌شده برگزار شوند. استان بوشهر با وجود ظرفیت‌های فراوان، هنوز آنگونه که باید و شاید نتوانسته جایگاه خود را در نقشه گردشگری ایران تثبیت کند و به این ترتیب، بسیاری از گردشگران داخلی استانهای جنوبی کشور را تنها به مقصدهایی چون کیش، قشم یا هرمز محدود می‌دانند و بوشهر کمتر در برنامه‌های سفر آنها جای می‌گیرد، در حالیکه تنوع فرهنگی و طبیعی این استان چیزی کمتر از مقاصد یادشده ندارد و از این رو، برگزاری جشنواره‌هایی همچون «دریا و گردشگری» می‌تواند گام نخست برای تغییر این نگاه باشد.
فصلی مناسب برای رونق گردشگری
یکی از نکات مثبت این جشنواره، همزمانی آن با فصل خنک‌تر سال در بوشهر است، برخلاف تابستان‌های گرم و شرجی، هوای پاییزی استان شرایط مناسبی برای حضور گردشگران فراهم می‌کند، به این ترتیب، اینامر سبب می‌شود که بسیاری از کارشناسان تاکید کنند تداوم چنین برنامه‌هایی در نیمه دوم سال می‌تواند به رونق اقتصادی بوشهر کمک کند، به این ترتیب گردشگران نه تنها برای شرکت در جشنواره، بلکه برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی استان نیز انگیزه پیدا می‌کنند و این امر موجب افزایش درآمدهای محلی خواهد شد. در این راستا قطعاً توسعه گردشگری می‌تواند پیامدهای فرهنگی و اجتماعی ارزشمندی برای بوشهر داشته باشد. معرفی فرهنگ بومی، احیای آیین‌ها و صنایع دستی، ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان و زنان، و افزایش تعاملات اجتماعی از جمله دستاوردهای چنین رویدادهایی است، هرچند این امر تنها زمانی محقق خواهد شد که برنامه‌ریزی‌ها فراتر از یک رویداد چند روزه باشد و به چشم‌انداز بلندمدت منجر شود.
ضرورت تدوین راهبرد جامع گردشگری
به اعتقاد بسیاری از متخصصان، بوشهر نیازمند تدوین یک راهبرد جامع گردشگری است، این راهبرد باید شامل توسعه زیرساخت‌های اقامتی و حمل‌ونقل، تبلیغات گسترده در سطح ملی و بین‌المللی، و سرمایه‌گذاری در حوزه آموزش نیروی انسانی باشد. به گفته تحلیلگران؛ لزوم استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای و ملی برای معرفی بوشهر است. رسانه‌ها، انجمن‌های تخصصی، دانشگاه‌ها و نهادهای فرهنگی باید دست در دست هم دهند تا تصویر جدیدی از بوشهر به عنوان مقصد گردشگری ارائه دهند. چنین همکاری‌هایی می‌تواند موجب افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و جلب توجه گردشگران خارجی شود. قطعاً جشنواره مردمی دریا و گردشگری در بوشهر را می‌توان فرصتی ارزشمند برای نمایش توانمندی‌های این استان دانست. این جشنواره نشان داد که بوشهر علاوه بر نفت و گاز، سرمایه‌های فرهنگی و طبیعی فراوانی دارد که در صورت بهره‌برداری صحیح، می‌تواند به موتور محرک توسعه اقتصادی استان تبدیل شود. برگزاری این رویداد همزمان با روز جهانی گردشگری نیز پیام روشنی داشت با این محتوا که بوشهر آماده است تا سهم بیشتری از بازار گردشگری ملی و حتی بین‌المللی به دست آورد. با این حال، تحقق این چشم‌انداز نیازمند عزم جدی مسئولان، مشارکت فعال مردم و برنامه‌ریزی دقیق برای آینده است. جشنواره دریا و گردشگری اگرچه نقطه آغاز خوبی بود، اما نباید به یک رویداد مقطعی محدود شود. تداوم و گسترش چنین برنامه‌هایی، ایجاد شبکه‌ای منسجم از فعالان گردشگری و حمایت‌های دولتی می‌تواند بوشهر را به یکی از قطب‌های اصلی گردشگری کشور بدل کند. به بیان دیگر، جشنواره امسال تنها یک آغاز بود؛ آغازی که اگر با نگاه بلندمدت همراه شود، می‌تواند افق‌های روشنی برای اقتصاد و فرهنگ بوشهر رقم بزند.
*روزنامه نگار
عکس
