بوشهری ها / حجت عبدالهی | یکی از مباحثی که همواره در حوزه صنعت مورد اعتراض رسانه‌های بومی است، استخدام بی‌رویه و خارج از قوانین نیروهای غیربومی در رده‌های مختلف سازمانی صنایع عظیم نفت و گاز در شهرستان‌های چهارگانه جنوبی استان بوشهر است. این در حالی است که این استان مملو از افراد تحصیل‌کرده و متخصص در رشته‌های تخصصی نفت و گاز و شاخه‌های متعدد مدیریتی و مالی است؛ اما با نگاهی اجمالی مشخص می‌شود که تنها تعداد معدودی از این شمار، در پتروشیمی‌ها و شرکت‌های صنعتی مستقر در عسلویه، کنگان، دیر و جم مشغول به کار شده‌اند.
آنچه در اینجا مایه حسرت است که بیشترِ نیروهای بومی به عنوان حراست یا کارمند جزء در صنایع و شرکت‌های فوق مشغول به خدمت هستند و در مقابل، پست‌های مهم مدیریتی و اجرایی این صنایع در تسخیر نیروهای غیربومی درآمده که اغلب تخصص لازم را نیز برای تصدی‌گر آن پست‌ها ندارند! که این اجحافی بزرگ در حق نخبه‌های و تحصیل‌کرده‌های بومی است که اغلب از دانشگاه‌های دولتی و معتبری نیز دانش‌آموخته شده‌اند. متاسفانه سکوت مسئولان ارشد استانی و انفعال نمایندگان مجلس در شورای اسلامی در سال‌های اخیر، مزید بر علت شده تا سهم نیروهای بومی در آگهی‌های استخدامی و گزینش‌های نهایی صنایع نفت و گاز در جنوب استان بوشهر، بسیار ناچیز و تاسف‌برانگیز باشد.
هرچند وقتی که موضوع استخدام نیروهای بومی و نادیده‌انگاری مصوبه وزارت نفت مبنی بر استخدام 50 درصد صنایع مستقر در شهرهای جنوبی استان مطرح می‌شود، مدیران این صنایع، آمارهای دهان‌پرکنی از وضعیت نیروهای رسمی، قراردادی و شرکتی خود ارائه می‌کنند که این آمارها اغلب از استخدام 80 درصدی نیروهای بومی استان می‌گویند ولی چه استخدامی؟! عمده این استخدام‌ها در رسته‌های حراستی و خدماتی یا رده‌های جزء این صنایع صورت گرفته است که این مسئله از بی‌توجهی و سهل‌انگاری مدیران ارشد استانی و شهرستانی و نمایندگان مجلس متأثر است، زیرا اگر نظارت دقیقی بر استخدام‌ها و انتصاب‌های اغلب خارج از ضابطۀ صنایع نفت و گاز مستقر در عسلویه و دیگر شهرهای جنوبی صورت می‌گرفت، آیا باز هم شاهد تراکم استخدام نیروهای بومی در پست‌های حراستی و خدماتی با وجود تحصیلات عالی بودیم؟!
متاسفانه با بررسی که صورت گرفته، سهم نیروهای نخبه بومی بوشهری در پست‌های مدیریتی صنایع نفت و گاز استان، در سال جاری کمتر از 5 درصد بوده، این در حالی است که تجربه نشان داده، هر جا سکان مدیریت صنایع و بخش‌های مختلف آن به دست نیروهای تحصیل‌کرده و باتجربه بومی سپرده شده، نه تنها مدیریت آن مجموعه‌ها طبق چارچوب ضوابط سازمانی و قانونی به نحو عالی پیش رفته؛ بلکه با استفاده از نیروی انسانی نخبه و توانمند که نقش کلیدی در توسعه، تقویت و تغییر فرهنگ این شرکت‌ها ایفا می‌کنند، در مدیریت عملکرد، آموزش و توسعه، استخدام و تقویت ارزش‌های کسب‌وکار، همۀ عناصر مهم و ضروری ارتقای فعالیت شرکت‌های متبوع خود کارنامه درخشانی ارائه کرده‌اند.
اما با همه این توانمندی به‌دلیل این‌که این مدیران بومی به جریان‌های نفوذ در وزارتخانه متصل نبوده یا اهل تملق و جاه‌طلبی نیستند، عموما عمر مدیریت‌شان محدود است و خیلی زود جای خود را به مدیران غیربومی پروازی بی‌تجربه‌ای می‌دهند که تنها از طریق روابط و با کمترین شایستگی بر مسند مدیریت مهم‌ترین پتروشیمی‌ها و شرکت‌های صنعتی در عسلویه یا دیگر شهرهای جنوبی نشسته‌اند.
این مدیران که کمترین شناخت و تعامل را با محیط پیرامونی و رسانه‌های بومی این منطقه دارند، هر بار که مورد نقد قرار گرفته‌اند؛ اکثرا با برگزاری نشست‌های خبری فرمالیته یا حمایت‌های مالی شبه‌دار سعی کرده‌اند تا صدای منتقدان خود را خاموش کنند. این در حالی است که رسانه‌های بومی و فعال به‌ویژه در جنوب استان امروز به رسانه‌های مطالبه‌گر و جدی تبدیل شده‌اند که بیش از هر چیزی خواهان اجرای مصوبه استخدامی وزرات نفت با استفاده از ظرفیت نیروهای بومی و انتصاب نیروهای نخبۀ هم‌استانی در رده‌های مدیریتی هستند تا حقوق نادیده‌گرفته‌شدۀ مردم جنوب را از آن دسته از مدیران غیربومی بگیرند که با نگاه بالا به پایینی سعی در تضعیف سرمایه انسانی مستعد بومی استان در مجموعه‌های خود داشته و دارند.
بدون تردید امروز استان بوشهر با راه‌اندازی دانشکده مهندسی نفت، گاز و پتروشیمی دانشگاه خلیج فارس و راه‌اندازی برخی از رشته‌های مرتبط با صنایع به‌ویژه پتروشیمی‌ها در مراکز علمی کاربردی، پیام نور و ... استان، نیروهای تازه‌نفس و تحصیل‌کرده‌ای را در حوزه نفت و گاز دارد پرورش می‌دهد که این افراد بعد از دانش‌‌آموختگی مستعد فعالیت در صنایع نفت و گاز مستقر در جنوب استان هستند، بنابراین مدیران ارشد استان و مدیران صنایع دیگر بهانه‌ای برای کمبود نیروی بومی متخصص در حوزه نفت و گاز ندارند تا مصوبه وزارت نفت را این‌گونه با سهل‌انگاری نادیده گرفته و خویشان و دوستان خود را با تحصیلات گاه غیر مرتبط با صنایع در پست‌های مهم و کلان صنایع مذکور در جنوب استان بگمارند.
امیدواریم که مسئولان استانی و چهار نماینده استان در مجلس شورای اسلامی به‌ویژه نماینده منطقه جنوب از این به بعد، با احساس مسئولیت بیشتری نحوه استخدام‌ها و انتصاب مدیران پتروشیمی و شرکت‌های صنعتی را به‌ویژه در شهرستان‌های چهارگانه جنوب استان بوشهر رصد کنند و با عدالت‌خواهی و مطالبه‌گری در انتصاب مدیران بومی در پست‌های مهم صنعتی در این منطقه اهتمام ویژه‌ای به خرج بدهند تا بتوان زمینه اشتغال نیروهای بومی را در صنایع بیش از گذشته فراهم آورد.
طبیعتا این عادلانه نیست که سهم جوانان تحصیل‌کرده بومی از صنایع بیشتر پست‌های حراستی و سرخورده شدن در مقابل نیروهای غیربومی صاحب پارتی باشد. بدون شک گماشتن نیروهای بومی در پست‌های مدیریتی و استخدام جوانان بومی طبق مصوبه وزارت نفت از مطالبات جدی اهالی رسانه استان است که به‌طور جد آن را از مسئولان استان و مدیران و مسئولان وزارت نفت خواهان هستند. این انصاف نیست که این جوانان تنها از صنعت دود، حرمان و بیماری نصیبشان شود و کار در صنایع به نیروهای غیربومی سپرده شود که گاه اصلا هیچ کدام از شرایط لازم برای استخدام هم نداشته ولی با رابطه و پارتی توانسته‌اند ردیفی از استخدام‌های وزارت نفت را بگیرند.
مظلومیت نخبه‌های بوشهری در صنایع نفت و گاز؛
