بوشهری ها /دهم اردیبهشتماه، به عنوان روز ملی خلیج فارس، فرصتی مغتنم برای پاسداشت یکی از باارزشترین سرمایههای تاریخی و طبیعی ایران است؛ آبراههای که نقش بیبدیلی در حیات اقتصادی، فرهنگی و هویتی کشور ایفا کرده و استان بوشهر، به عنوان یکی از مهمترین کرانههای آن، جایگاهی استراتژیک در این تاریخ افتخارآمیز دارد.
خلیج فارس؛ قلب تپندهی منطقه
به گزارش بوشهری ها به نقل از روزنامه «رویداد پارس»خلیج فارس، این پهنهی آبی بینظیر، همواره در مرکز تحولات تاریخی، اقتصادی و ژئوپلیتیکی منطقه قرار داشته است. نام جاودانهی «خلیج فارس»، ریشه در هزاران سال تاریخ ثبتشده دارد و هر گونه تلاش برای تحریف این نام، بیثمر و در تضاد با مستندات تاریخی و حقوق بینالملل است که از دیرباز تاکنون، این آبراهه شاهراه تبادل فرهنگی و اقتصادی بوده و همچنان جایگاه خود را در معادلات جهانی حفظ کرده است. استان بوشهر با بیش از ۹۰۰ کیلومتر خط ساحلی با خلیج فارس، یکی از مهمترین دروازههای ایران به دریا و جهان به شمار میآید. این استان در طول تاریخ، نقشی محوری در توسعه دریانوردی، تجارت خارجی و دفاع ملی داشته است. بوشهر در دوران صفویه و افشاریه به اوج شکوفایی بندری رسید و در دوران قاجار، یکی از اصلیترین مراکز دیپلماتیک و اقتصادی کشور محسوب میشد. حضور کنسولگریهای متعدد خارجی و شرکتهای بینالمللی در بوشهر، گواه روشنی بر اهمیت جهانی این بندر تاریخی است. در دورههای مختلف، دلاورمردان بوشهری چون رئیسعلی دلواری با ایستادگی در برابر استعمارگران، برگهای زرینی بر دفتر تاریخ ملی ایران افزودند.
ظرفیتهای بوشهر در سایهی خلیج فارس
در حال حاضر، بوشهر همچنان با تکیه بر موقعیت ممتاز خود در ساحل خلیج فارس، فرصتهای کمنظیری در اختیار دارد. وجود میادین گازی پارس جنوبی و صنایع پتروشیمی در عسلویه، بوشهر را به قطب اصلی انرژی کشور تبدیل کرده و همچون مرواریدی بر خلیج همیشه فارس می درخشد. از سوی دیگر بندر دیر، بندر گناوه و دیگر بنادر استان، نقش مهمی در صادرات و واردات کالا ایفا میکنند که در نتیجه فعالیت آنها بخش عظیمی از صادرات و واردات کشور از این محل انجام شده و در نهایت باعث اخذ درآمدهای ارزی – ریالی بسیاری برای کشور می شود. از طرفی قرارگیری بوشهر در جوار خلیج فارس باعث شکل گیری مطلوب صنعت شیلات در این خطه شده و بوشهر را به یکی از مراکز اصلی تولید، صادرات و فرآوری آبزیان کشور تبدیل کرده است، رویکردی که یکی از کانالهای درآمدزایی برای بسیاری از خانوارهای این استان تبدیل شده و همچنین موجب ایجاد مشاغل مختلفی از این محل نیز گردیده است. گردشگری دریایی از دیگر فرصتهایی به شمار می آید که از آبهای بخشنده خلیج فارس عاید بوشهری ها می شود. تنوع سواحل بکر، جاذبههای تاریخی چون قلعهی نادری، عمارت ملک و بافت تاریخی بوشهر، بستر مناسبی برای توسعه گردشگری پایدار ایجاد کرده است و از سوی دیگر باعث شکل گیری روحیه هنردوست و هنرپرور مردم بوشهر شده است. موسیقی بوشهری، آیینهای بومی، غذاهای دریایی و آداب سنتی این خطه، بخشی از میراث فرهنگی بینظیر ایران است که عجین شده با بومیان ساکن سرزمین خلیج نیلگون فارس شده است.
چشمانداز پیش رو
به باور صاحبنظران؛ همجواری بوشهر در کنار خلیج فارس در صورتی که با مدیریت و برنامه ریزی مطلوب همراه باشد، اگر با بهرهگیری هوشمندانه از ظرفیتهای موجود همراه گردد، بوشهر میتواند به یکی از قطبهای اصلی اقتصاد دریا محور، انرژیهای تجدیدپذیر و گردشگری منطقه تبدیل شود. توسعهی پایدار بوشهر در ارتباط با خلیج فارس، نیازمند برنامهریزی علمی، مشارکت مردمی و سیاستگذاری کلان است. در این مسیر، نگاه ملی به خلیج فارس باید با توجه ویژه به نقشآفرینی استانهایی چون بوشهر، هرمزگان و خوزستان همراه باشد تا ضمن تقویت امنیت ملی، توسعهی متوازن و پایدار تحقق یابد. پاسداشت خلیج فارس و نقش بوشهر در این راستا نیازمند توجه به چندین باید و نباید اساسی است. نخستین گام در این مسیر، تقویت هویت تاریخی است. ترویج نام«"خلیج فارس» در سطح ملی و بینالمللی از طریق برنامههای فرهنگی، آموزشی و رسانهای میتواند به ایجاد آگاهی عمومی و تقویت احساس تعلق به این منطقه کمک کند.
باید ونبایدهای بوشهر در خلیج فارس
حفاظت از محیط زیست نیز از اهمیت ویژهای برخوردار است. توجه به ضرورت حفظ اکوسیستم دریایی و اجرای پروژههای توسعهای با رعایت اصول زیستمحیطی، نه تنها به حفظ منابع طبیعی کمک میکند، بلکه به ارتقاء کیفیت زندگی ساکنان این منطقه نیز میانجامد. توسعه زیرساختهای بندری و نوسازی بنادر به همراه توسعه ناوگان حمل و نقل دریایی، میتواند جایگاه تجاری بوشهر را بهبود بخشد و آن را به یک مرکز تجاری مهم تبدیل کند. همچنین، توسعه پایدار گردشگری با ایجاد زیرساختهای گردشگری مدرن و حفظ هویت فرهنگی و طبیعی منطقه، میتواند به جذب گردشگران و رونق اقتصادی کمک کند. توانمندسازی جوامع محلی نیز از دیگر الزامات این مسیر است. حمایت از کارآفرینی دریایی و توسعه مهارتهای دریانوردی و صیادی در میان بومیان، میتواند به بهبود معیشت و افزایش کیفیت زندگی در این منطقه منجر شود. در کنار این بایدها، نبایدها نیز نقش مهمی در مسیر توسعه ایفا میکنند. تغییر نامهای تاریخی و هرگونه تحریف یا کوچکشماری هویت خلیج فارس باید به شدت مورد مقابله قرار گیرد. بیتوجهی به منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب منابع دریایی بر اثر آلودگیهای صنعتی و بیرویه نیز از دیگر نکات حائز اهمیت است. مرکزگرایی در توسعه باید مورد توجه قرار گیرد تا توزیع عادلانه منابع توسعه صورت گیرد و از حاشیهنشینی بوشهر در معادلات ملی جلوگیری شود. در نهایت، فراموشی فرهنگ بومی و پاسداشت زبان، موسیقی، آیینها و سنتهای مردم بوشهر به عنوان سرمایهای ملی، باید در کانون توجه قرار گیرد تا هویت فرهنگی این منطقه حفظ شود. این رویکرد جامع میتواند به حفظ و توسعه خلیج فارس و بوشهر به عنوان یک منطقه مهم و با ارزش کمک کند.
روزی فراتر از یادبود تاریخی
در عین حال نباید فراموش کرد که؛ روز ملی خلیج فارس، فراتر از یک یادبود تاریخی، دعوتی است به مسئولیتپذیری ملی در قبال میراثی ارزشمند. بوشهر به عنوان نگین سواحل جنوبی ایران، شایستهی توجه، حمایت و برنامهریزی ویژه برای نقشآفرینی گستردهتر در مسیر توسعهی ملی است. با پاسداشت نام جاودانهی خلیج فارس و سرمایهگذاری در ظرفیتهای ارزشمند بوشهر، میتوان آیندهای درخشان برای این خطه از سرزمین ایران ترسیم کرد.
عکس