بوشهری ها / صدیقه بهزادپور - خبرنگار/ بر اساس بررسی های صورت گرفته از روز نخست جنگ اسرائیل و ایران که به شهادت تنی چند از مقامات عالیرتبه نظامی، نخبگان و مردم عادی انجامیده است، کارشناسان و صاحبنظران بر این امر توافق دارند که بخش اعظم آسیبها از ناحیه عوامل موساد و نیروهای خرابکار داخلی بوده است که با دسترسی به تجهیزات ساخت پهپاد و ریزپرنده ها و ... که در کارگاه هایی در داخل خاک ایران ساخته می شدند، اقدام به ساخت تجهیزات نظامی با هدایت الکترونیکی و حمله و اقدامات تخریبی کنند. به باور تحلیلگران؛ این نفوذ نه تنها به واسطه حملات مستقیم، بلکه از طریق ورود تجهیزات و قطعات حساس به کشور از مبادی رسمی و گمرکات انجام شده است که بیانگر وجود خلاءهای آشکار و پنهان در این بخش است.
ارتش تمام عیار موساد در داخل خاک
مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۶ نیز به فقدان نظارت کافی در گمرکات اشاره کردند و هشدار دادند که تنها درصد کمی از کانتینرهای وارداتی مورد بررسی قرار می‌گیرند. این هشدارها اکنون به واقعیتی تلخ تبدیل شده‌اند که امنیت کشور را تهدید میکند. کارشناسان بر این باورند که ضعف‌های موجود در سیستم گمرکی، به‌ویژه در زمینه تجهیزات نظارتی، به تسهیل ورود کالاهای خطرناک و دوکاربردی کمک کرده است. در حالی که گمرک باید با همکاری نهادهای امنیتی از ورود این اقلام جلوگیری کند، به نظر می‌رسد که عدم هماهنگی و فساد سیستمی در این حوزه، مشکلات جدی ایجاد کرده است. تا حدی که، کارگاههای داخلی نیز به‌عنوان حلقه دوم زنجیره نفوذ، اقدام به مونتاژ تجهیزات نظامی کرده‌اند که در نهایت به حملات نظامی علیه اهداف نظامی – اقتصادی و.... در کشور شد که نگرانی‌های امنیتی را دوچندان کرده است. به باور کارشناسان؛ در عصر جدید جنگ‌ها، دشمنان کمتر با سلاح‌های سنتی به ما حمله میکنند و بیشتر از طریق سیستمهای معیوب و عوامل نفوذی، جنگی خاموش و ویرانگر را به راه می‌اندازند. از این رو تقویت زیرساختها و تجهیزات مناسب در این بخش رویکردی ضروری است. با توجه به شرایط پیش آمده در جنگ اسرائیل علیه ایران و استفاده این کشور از یک ارتش تمام عیار و عوامل موساد در داخل خاک ایران به نظر می رسد کاملاً ضروری است علاوه بر تقویت نهادهای اطلاعاتی و ....نصب تجهیزات اسکن دقیق و ایجاد سامانه‌های پایش ملی برای کنترل واردات کاملاً ضروری است. بعلاوه تشکیل تیمهای تخصصی برای بررسی فنی اظهارنامه‌ها و شفاف‌سازی روندهای گمرکی می‌تواند به کاهش نفوذ و تهدیدات امنیتی کمک کند. در این راستا گمرک به عنوان یکی از اصلی ترین مبادی وردی که به نظر می رسد اهمالهایی در بررسی و بازرسی محموله های وارداتی را با توجه به شواهد و دلایلی چون تحریم و نبود امکانات و .... داشته است، ضروری است اصلاح فوری در سیستم گمرکی و فرآیندهای نظارتی ضروری است تا از آسیب‌های مالی و انسانی جلوگیری شود و امنیت ملی حفظ گردد.
گمرک؛ حلقه گمشده امنیت اقتصادی و نظامی
بر اساس این گزارش، خط مقدم نبرد در جنگهای مدرن، دیگر فقط مرزهای جغرافیایی نیست، بلکه نقاطی مانند گمرکات، بنادر، و فرودگاهها به کانونهای حیاتی امنیتی تبدیل شده اند. گزارشهای اخیر حاکی از آن است که بخشی از حملات پهپادی و خرابکارانه علیه ایران، نه از طریق نفوذ مرزی سنتی، بلکه از مسیر واردات رسمی کالاها صورت گرفته است. این موضوع نشان میدهد که سیستم گمرکی کشور به جای آنکه به عنوان دیوار دفاعی عمل کند، به نقطه آسیبپذیری تبدیل شده که نیازمند بازنگری اساسی است. اما از جمله پرسشهای بی پاسخ این است که؛ چطور در شرایط تحریمهای شدید فناوری، قطعات پیشرفتهای مانند موتورهای الکتریکی دقیق، گیرندههای GPS، و دوربینهای حرارتی وارد کشور شده و در اختیار گروههای خرابکار قرار گرفته اند؟ به اعتقاد صاحبنظران؛ ضعف سیستم بازرسی گمرکی باعث شده تا در بسیاری از گمرکات کشور، بررسی محموله ها به صورت چشمی و سنتی انجام شود که در نتیجه فقدان دستگاههای اسکن پیشرفته X-ray و هوشمند صورت می گیرد و در نهایت به اظهارنامه های جعلی بسیاری می انجامد که درنهایت به خلاءهای امنیتی چون آنچه در جنگ با اسرائیل مشاهده کردیم یا مشابه فجایعی چون انفجار بندر شهید رجایی منتهی می شود که البته گاهی با فساد و نفوذ در زنجیره تامین و رشوه و.... تقویت می شود.
هشدارهای پیش از وقوع بحران مقام معظم رهبری
آیت الله خامنه ای، رهبر معظم انقلاب با دوراندیشی وسعه صدر کامل، سالها پیش در سخنرانی نوروزی ۱۳۹۶ به این موضوع اشاره کردند و از بازرسی ناکافی کانتینرها در بنادر انتقاد کردند. ایشان فرمودند: «از فلان بندر در روز مثلاً سه هزار تا پنج هزار کانتینر وارد کشور میشود. از این سه هزار یا پنج هزار، فقط ۱۵۰ کانتینر بازدید میشود! خب چرا؟ بقیه بازدید نمی‌شود و می‌آید.» این هشدار نشان میدهد که مشکل، ریشه در مدیریت و نظارت دارد، نه صرفاً کمبود امکانات. این امر به ویژه در باره جنگ اخیر با اسرائیل و عبورقطعات لازم برای تجهیزات خرابکاری از مبادی رسمی یا قاچاق کاملاً ملموس است. بعد از عبور قطعات از گمرک، حلقه دوم زنجیره نفوذ در کارگاههای داخلی فعال میشود تا جایی که برخی از این کارگاهها تحت پوشش فعالیتهای صنعتی قانونی، اقدام به مونتاژ پهپادها و ریزپرنده ها کرده و دادههای جمع آوری شده را به خارج از کشور ارسال میکنند که همگی حکایت از این دارد که نظارت بر این حوزه نیز دچار ضعف است.
گذرگاه مخفی موساد، حمله از دورن
این گزارش حاکی است؛ در جنگ نامتقارن ایران و رژیم صهیونیستی، یک واقعیت تلخ خودنمایی میکند و آن اینکه؛ بخشی از مرگبارترین حملات نه از آسمان، بلکه از دل خاک ایران آغاز شد و پهپادها و ریزپرنده هایی که مقامات امنیتی و هسته ای کشور را هدف قرار دادند، در کارگاههای پنهانی داخل ایران توسط عوامل موساد ساخته شدند. اما سؤال کلیدی اینجاست که چگونه قطعات پیشرفته این پهپادها تحت شدیدترین تحریمها وارد کشور شدند؟ عده ای بر این باور هستند که پاسخ را باید در مبادی ورودی رسمی ایران جستجو کرد؛ جایی که ضعف نظارتی، فساد و کمبود تجهیزات، آن را به گذرگاه امن ستون پنجم تبدیل کرده است. بررسی ها نشان میدهد حملات اخیر به برخی تأسیسات و شخصیتهای ایران با پهپادهای کوچک و هدفمندی انجام شده که منشأ داخلی داشته اند. این پهپادها مجهز به موتورهای الکتریکی دقیق، سیستمهای ناوبری GPS پیشرفته و دوربین های حرارتی بودند؛ تجهیزاتی که تحت تحریمهای سختگیرانه، به سختی قابل دسترسی هستند.
ورود قطعات از چه مسیری؟
به اعتقاد برخی از تحلیلگران؛ اظهارنامه های جعلی و نبود تجهیزات مناسب باعث شده تا قطعات با عنوانهای غیرواقعی مانند "تجهیزات صنعتی" یا "الکترونیک عمومی" وارد کشور شوند و به دلیل نبود اعتبارات مالی لازم برای استقرار تجهیزات لازم در گمرکات، در برخی گمرکها، تنها ۱ تا ۵ درصد کانتینرها بازرسی میشوند و همچنین گاهی با وجود فساد مالی و پرداختهای رشوه و ... مسیر برای ورود این تجهیزات هموارتر شد. به باور برخی از کارشناسان؛ حادثه انفجار بندر شهید رجایی نیز یک زنگ خطر جدی بود که باید اظهارنامه های جعلی وغیرواقعی جدی تر گرفته شود، و اینکه حالا شاید همان مسیر برای ورود قطعات پهپادی استفاده شده باشد، که البته در حالی که سیاری از گمرکها هنوز از دستگاههای اسکن قدیمی استفاده میکنند که قادر به تشخیص قطعات الکترونیکی پیشرفته نیستند، از یک سو و همچنین عدم هماهنگی مطلوب بین نهادهای ذیربط به نبود انسجام لازم منتهی شد که قطعاً جنگ با اسرائیل فرصتی برای اهتمام بیشتر نسبت به این موارد و ترمیم آن ایجاد کرد تا علاج واقع را قبل از وقوع کرد.
گمرک، خط مقدم دفاع
واقعیت این است که دشمن دیگر فقط با موشک و جنگنده نمیآید. او از خلأهای گمرکی استفاده میکند تا قطعات مرگبار را وارد کشور کند و جنگ را از درون پیش ببرد. از این رو، نصب سیستمهای اسکن هوشمند در تمام گمرکهای اصلی، تشکیل تیمهای مشترک امنیتی-گمرکی برای بررسی محموله های حساس، افزایش نظارت بر واردکنندگان و مجازات شدید متخلفان، اتصال سامانه گمرک به پایگاههای داده امنیتی برای تطبیق محموله ها با لیست کالاهای ممنوعه و ... از جمله راهکارهایی به شمار می آید که در صورت بی توجهی به آن هر روز باید منتظر حمله جدیدی باشیم که از دل سیستم خودمان آغاز میشود.
عکس
