بوشهری ها /احسان انصاری »: با نهاییشدن تغییرات ساختاری در شورای عالی امنیت ملی منابع آگاه از ایجاد «شورای دفاع» خبر میدهند؛ شورایی جدید با مأموریتهای راهبردی در حوزه سیاستهای دفاعی کشور که ساختار آن به زودی نهایی خواهد شد.علی لاریجانی احتمالا در روزهای آینده به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی منصوب خواهد شد و علی اکبر احمدیان احتمالا مسئولیت چند پرونده ویژه و استراتژیک کشور را برعهده خواهد گرفت. پروندههایی با ماموریتهای پیشران و راهبردی در کشور که نیاز به مدیریت و هماهنگی در سطح کلان دارد.
شورای دفاع بخشی از چیدمان جدید حکمرانی در حوزه دفاع و امنیت تلقی میشود.
پیشتر نیزغلامعلی جعفرزاده چهره نزدیک به علی لاریجانی گفته بود خبر انتصاب آقای لاریجانی در دبیری شورای عالی امنیت ملی شنیده ام و صحت دارد.
واقعیت این است که از زمانی که علی لاریجانی به مرور حضور سیاسی و رسانه ای پررنگتری پیدا کرد این احتمال داده میشد که شاید جایگاهی رسمی را بر عهده بگیرد. این حضور به خصوص پس از جنگ اخیر بیشتر مورد توجه قرار گرفت. لاریجانی ممکن است با حکم مسعود پزشکیان به عنوان دبیر شورای عالی امنیت منصوب شود و فقط دبیر شورا باشد و از رهبر انقلاب حکمی نگیرد. در این صورت ترکیب اعضای دارای حق رای در شعام تغییری نمیکند و فقط احمدیان دیگر دبیر نیست اما همچنان نماینده رهبری است. در صورتی که لاریجانی با رایزنیهای صورت گرفته، دبیر و یکی از دو نماینده رهبری در شعام شود، جایگزین یکی از این دو فرد خواهد شد. در این سناریو یا به حضور سعید جلیلی در شعام پایان داده میشود یا احمدیان که از خرداد ۱۴۰۲ در این جایگاه است.
دبیر در ارتباط مستقیم با رئیسجمهور و مجموعه دولت است. به همین دلیل توانایی کار کردن او با رئیسجمهور، نکتهای بسیار مهم است. حسن روحانی از زمان تشکیل شورایعالی امنیت ملی با این ترکیب و نام پس از بازنگری قانون اساسی در سال ۱۳۶۸، تا زمانی که رئیسجمهور شد عضو شورا و یکی از دو نماینده مقام معظم رهبری بود. در حالی که از سال ۶۸ تا ۸۴ دبیر بود و در این سال با علی لاریجانی جایگزین شد. علی لاریجانی خود دو سال در این جایگاه بود و سال ۱۳۸۶ پس از بروز اختلافاتی با محمود احمدینژاد، جایش را به سعید جلیلی داد. در حالی که لاریجانی از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۷ عضو شورا و یکی از دو نماینده مقام معظم رهبری بود. پس از جلیلی، علی شمخانی به مدت ۱۰ سال در دو دولت روحانی و دو سال ابتدایی دولت رئیسی دبیر شورا بود و جای خود را در سال ۱۴۰۲ به علیاکبر احمدیان داد. حضور او در شورا نیز ادامه پیدا نکرد.
در حال حاضر قدیمیترین عضو شعام سعید جلیلی است. او در سال ۱۳۸۶ جایگزین لاریجانی شد اما یک سال بعد حکم نمایندگی رهبری در این شورا را گرفت. بنابراین او سابقهای ۱۸ ساله در این شورا دارد. اما رکورد حضور همچنان در اختیار حسن روحانی است که ۲۴ سال عضو شعام بود.
تشکیل شورای دفاع در شرایط کنونی به چه معناست؟
تشکیل شورای عالی دفاع در چارچوب بازطراحی ساختار شورای عالی امنیت ملی، در شرایطی صورت میگیرد که ایران با چالشهای امنیتی چندلایه در عرصه داخلی و منطقهای مواجه است. خبر تشکیل این شورا می تواند به معنای آن باشد که جمهوری اسلامی ایران به دنبال چابک سازی، ورزیدگی و متمرکز سازی توانمندی های خود در برابر تهدیدات امنیتی موجود و بالقوه آتی می باشد و موضوع مبارزه با آمریکا و اسرائیل را همچنان ادامه دار تصور می کند.
در جنگ های ترکیبی و مدرن روز ناگزیر باید دفاع و مقابله به مثل کشور ها نیز ترکیبی و مدرن و هوشمندانه باشد و تشکیل این شورا می تواند تا با وحدت فرماندهی و بسیج همه ظرفیت ها و امکانات دفاعی کشور در حوزه های مختلف منجر به استفاده بهینه و با بازدهی و بهره وری بالا در بحران های امنیتی آینده باشد.
از سوی دیگر این شورا می تواند تا اولویت اول کشور که همان ضرورت دفاع و تلاش برای نابودی تهدیدات خارجی است را تحقق ببخشد و همچنین بروکراسی زاید و نظرخواهی های غیرضروری را کاهش داده و فصلی نو در عرصه مدیریت دفاعی کشور رقم بزند. هرچند که پیش از این و در سال 1359 هم تجربه موفق نشکیل شورا عالی دفاع را داشتیم اما این بار با توجه به تحولات منطقه ای و بین المللی ضرورت تشکیل این شورا بیش از پیش مهم گردیده است.
منبع : روزنامه رویداد پارس
عکس