بوشهری ها /حیدر کاشف: در عصر کنونی که سفر و گردشگری به صنعتی درآمدزا و ابزاری برای توسعه اقتصادی بدل شده است، بسیاری از کشورها با تکیه بر هویت فرهنگی، تاریخی و طبیعی خود تلاش می‌کنند در این مسیر سهمی از بازار جهانی گردشگری داشته باشند.
در ایران نیز سنت دیرینه سفرهای نوروزی، فرصتی مناسب برای رونق گردشگری داخلی به شمار می‌آید. برخی شهرهای تاریخی و مذهبی مانند مشهد، یزد، اصفهان، شیراز و کاشان، سال‌هاست مقصد گردشگران داخلی و خارجی هستند. در این میان، استان‌های ساحلی همچون بوشهر نیز طی دو دهه اخیر به گزینه‌ای جذاب برای سفرهای زمستانی و نوروزی تبدیل شده‌اند.
با این حال، تمرکز عمده بر گردشگری ساحلی بدون توسعه هم‌زمان زیرساخت‌های اقامتی، حمل‌ونقل و خدماتی، باعث شده تا در نوروز ۱۴۰۴، برخلاف روند سال‌های گذشته، کاهش چشم‌گیر ورود گردشگر به استان بوشهر ثبت شود.
این گزارش در پی مقایسه یا ایجاد دوقطبی میان ظرفیت‌های شهرهای مختلف استان نیست، بلکه تلاشی برای بازخوانی ظرفیت‌های مغفول‌مانده گردشگری در نقاط کمتر دیده‌شده و ارائه راهکاری برای توسعه متوازن استان است.
نخلستان‌ها؛ میراث زنده و مقصدی متفاوت
درخت نخل، بخشی جدایی‌ناپذیر از زیست فرهنگی و اقتصادی مردم جنوب کشور است. وجود نخلستان‌های گسترده در نقاط مختلف استان، مناظری چشم‌نواز در فصول سرد سال پدید می‌آورد که در صورت ایجاد اقامتگاه‌های بومی و معرفی فرهنگ نخل‌داری می‌تواند به مقصدی کم‌نظیر برای گردشگری روستایی و تجربی تبدیل شود.
آیین‌ها و مراحل خاص پرورش نخل مانند «کِنه زدن»، «بو دادن»، «مُخ‌بُرون» و حتی «مُخ کُشون» و.. از ویژگی‌هایی است که می‌تواند همچون جشن‌های گلاب‌گیری در نقاط مرکزی ایران، تجربه‌ای خاص برای گردشگران رقم بزند. با این حال، تاکنون اقدام مؤثری برای معرفی این ظرفیت صورت نگرفته است.
گردشگری عشایری؛ سرمایه‌ای فرهنگی با پتانسیل اقتصادی
در مناطق کوهستانی و دشت های استان بوشهر، همچنان زندگی عشایری جریان دارد. حضور عشایر قشقایی، با فرهنگی غنی و سبک زندگی منحصربه‌فرد، فرصتی کم‌نظیر برای توسعه گردشگری فرهنگی و اکوتوریسم فراهم کرده است.
اقامت در سیاه‌چادر، آشنایی با شیوه زندگی دامداران، تجربه غذاها و صنایع‌دستی محلی، از جمله فعالیت‌هایی است که می‌تواند گردشگران داخلی و خارجی را به سمت این مناطق جذب کند. توسعه گردشگری عشایری همچنین می‌تواند به رونق اقتصاد مناطق کم‌برخوردار استان منجر شود.
امکان‌سنجی گردشگری اسب و شتر
دشت‌ها و تپه‌ماهورهای استان، به‌ویژه در مناطق جنوبی و شرقی، ظرفیت توسعه گردشگری مبتنی بر اسب‌دوانی و شترسواری را دارا هستند. ایجاد مسیرهای مشخص و معرفی جاذبه‌های طبیعی در این مناطق، می‌تواند علاوه بر اشتغال‌زایی، به برندینگ گردشگری استان کمک کند.
جاذبه‌های طبیعی، در انتظار معرفی
کلات‌های تنگستان، چشمه‌ها و دره‌های دشتستان، کوه‌های نمکی جاشک و ده‌ها جاذبه طبیعی دیگر در سطح استان بوشهر، همچنان برای بسیاری از مردم ناشناخته‌اند. این نقاط در صورت معرفی هدفمند و ایجاد زیرساخت‌های اولیه گردشگری، می‌توانند نقش مهمی در رونق اقتصاد محلی ایفا کنند.
استان بوشهر، علاوه بر ساحل و دریا، دارای ظرفیت‌های متنوعی در حوزه گردشگری است که تاکنون در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌های اجرایی مغفول مانده‌اند. توسعه متوازن گردشگری در استان نیازمند بازنگری در نگاه مسئولان، برنامه‌ریزی راهبردی و توجه به ظرفیت‌های بومی و فرهنگی مناطق مختلف است.
تکیه صرف بر صنایع برای اشتغال‌زایی، در درازمدت پاسخ‌گوی نیازهای جمعیتی و توسعه‌ای استان نخواهد بود. گردشگری، با اتکا به ظرفیت‌های بومی، فرهنگی و طبیعی، می‌تواند نسخه‌ای پایدار برای کاهش محرومیت و افزایش نشاط اجتماعی در بوشهر باشد.
