بوشهری ها /*صدیقه بهزادپور – راه اندازی مرکز تخصص هوش مصنوعی و نفت در بوشهر خبری بود که چند روز پیش از آماده شدن این استان برای برداشتن گامی بلند در مسیر توسعه علمی و فناوری حکایت می کند. به گفته کارشناسان؛ بوشهر، با جایگاه استراتژیک خود در حوزه انرژی و موقعیت ژئوپولیتیکی مهم، در صورت تجهیز به هوش مصنوعی وآخرین استانداردهای جهانی در این بخش خواهد توانست درمسیر رشد و توسعه علمی – تکنولوژی گام بردارد.
ضرورت و اهمیت راهاندازی مراکز تخصصی در بوشهر
مدیرکل آموزش فنی و حرفهای استان بوشهر اخیراً اعلام کرده که اولین مرکز تخصصی هوش مصنوعی و اولین مرکز تخصصی نفت، گاز و پتروشیمی کشور در این استان راهاندازی خواهند شد و برنامهریزی شده است تا این مراکز تا پایان سال جاری افتتاح شوند. این اقدام نه تنها در سطح استانی، بلکه در سطح ملی اهمیت دارد و میتواند تحولاتی اساسی در اقتصاد، آموزش و توسعه نیروی انسانی ایجاد کند. به اعتقاد کارشناسان، بوشهر با داشتن صنایع نفت، گاز و پتروشیمی گسترده و نزدیک بودن به مناطق عملیاتی دریایی و پالایشگاهی، همواره یکی از قطبهای انرژی کشور بوده است، اما با این وجود، بخش آموزش و پژوهش تخصصی مرتبط با این صنایع در سطح استان محدود بوده و اغلب نیروهای متخصص از سایر نقاط کشور به بوشهر مراجعه میکنند یا آموزشهای خود را خارج از استان دریافت میکنند. به باور صاحبنظران، ایجاد مرکز تخصصی نفت، گاز و پتروشیمی در بوشهر، میتوان این خلأ را پر کرد، چرا که این مرکز میتواند به تربیت نیروی انسانی ماهر، برگزاری دورههای تخصصی و توسعه پژوهشهای کاربردی مرتبط با صنایع انرژی بپردازد. از طرفی، بوشهر میتواند بهعنوان قطب آموزشی و پژوهشی انرژی کشور شناخته شود و نقش کلیدی در ارتقای بهرهوری صنایع نفت و گاز داشته باشد. از سوی دیگر، مرکز تخصصی هوش مصنوعی میتواند تحول دیجیتال در استان را تسریع کند. هوش مصنوعی بهعنوان یکی از فناوریهای پیشرفته و استراتژیک، کاربردهای گستردهای در بهینهسازی فرایندهای صنعتی، پیشبینی بازار، مدیریت منابع و تحلیل دادههای کلان دارد. با ایجاد این مرکز، بوشهر میتواند از آخرین دستاوردهای جهانی در حوزه هوش مصنوعی بهرهمند شود و صنایع موجود، بهویژه نفت و گاز، را به سمت هوشمندسازی و دیجیتالسازی سوق دهد.
فرصتهای اقتصادی و صنعتی
صاحبنظران راهاندازی این مراکز را عامل اثرات اقتصادی قابل توجهی برای استان می دانند، چرا که اولاً، با تربیت نیروی متخصص و ماهر در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی، نیاز به جذب نیروی خارج از استان کاهش مییابد و هزینههای استخدام و آموزش کاهش پیدا میکند و در مرحله دوم ، توسعه فناوریهای هوش مصنوعی میتواند باعث بهینهسازی فرایندهای صنعتی، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری شود که مستقیماً به سوددهی صنایع انرژی منجر خواهد شد. بعلاوه، این مراکز میتوانند به جذب سرمایهگذاریهای داخلی و خارجی کمک کنند. لذا سرمایهگذاران علاقهمند به پروژههای فناوری و انرژی میتوانند با وجود زیرساختهای آموزشی و پژوهشی قوی، تمایل بیشتری برای سرمایهگذاری در بوشهر داشته باشند. این امر به توسعه اقتصادی و ایجاد فرصتهای شغلی جدید برای جوانان بوشهری کمک خواهد کرد.
نقش اجتماعی و آموزشی
به گفته تحلیلگران، مراکز تخصصی جدید بوشهر نه تنها به توسعه اقتصادی و صنعتی کمک میکنند، بلکه نقش مهمی در تربیت نسل جدید متخصصان و پژوهشگران خواهند داشت. دانشآموختگان این مراکز میتوانند در صنایع داخلی مشغول به کار شوند یا حتی با انتقال دانش به دیگر بخشها، به توسعه استارتاپها و کسبوکارهای نوآورانه کمک کنند. علاوه بر این، با توجه به جایگاه بوشهر در صنایع انرژی، این مراکز میتوانند به کانون همکاریهای علمی ملی و بینالمللی تبدیل شوند. ارتباط با دانشگاهها، پژوهشگاهها و شرکتهای بینالمللی میتواند سطح علمی و مهارتی نیروهای بومی را ارتقا دهد و بوشهر را به مرکز نوآوری و فناوری انرژی در کشور تبدیل کند.
اثرات منطقهای و ملی
احداث این مراکز، تأثیرات متعددی بر منطقه و کشور دارد. استان بوشهر با داشتن این زیرساختها، میتواند مرکز انتقال فناوری و نوآوری به سایر مناطق کشور باشد. این اقدام میتواند به کاهش وابستگی صنایع انرژی به نیروی انسانی و فناوری خارجی کمک کند و بوشهر را به الگویی برای سایر استانها تبدیل کند. در این راستا قطعاً با تربیت نیروی متخصص و افزایش توان پژوهشی، بهرهوری و امنیت صنایع نفت و گاز افزایش مییابد، البته در درازمدت، این مراکز میتوانند به تولید دانش بومی، توسعه فناوریهای نوین و حتی صادرات فناوریهای صنعتی و هوش مصنوعی به دیگر استانها و کشورهای همسایه کمک کنند.
چشمانداز آینده و نیاز به بهروزرسانی مستمر
کارشناسان تاکید می کنند که برای اینکه این مراکز بتوانند بهصورت پایدار و اثرگذار عمل کنند، نیاز به بهروزرسانی مداوم دانش، تجهیزات و فناوریها وجود دارد. دسترسی به آخرین دستاوردهای جهانی، همکاری با دانشگاهها و شرکتهای بینالمللی و بهروزرسانی مداوم برنامههای آموزشی و پژوهشی از ضروریات موفقیت این مراکز است. برای بهرهبرداری کامل از این مراکز، همکاری میان بخشی و بیندستگاهی ضروری است. وزارتخانهها، صنایع خصوصی و دانشگاهها باید بهطور مشترک در تعریف برنامهها، استانداردهای آموزشی و پروژههای تحقیقاتی مشارکت داشته باشند تا اثرات اقتصادی و اجتماعی این مراکز حداکثر شود. از این رو، به نظر می رسد، راهاندازی مراکز تخصصی هوش مصنوعی و نفت، گاز و پتروشیمی در بوشهر، فرصتی بینظیر برای توسعه استان و کشور است. بر این اساس این مراکز میتوانند با تربیت نیروی انسانی متخصص، توسعه فناوریهای نوین و بهینهسازی صنایع موجود، نقش کلیدی در اقتصاد، آموزش و پژوهش ملی ایفا کنند. در مجموع در صورت مدیریت صحیح و بهروزرسانی مداوم این مراکز، بوشهر میتواند به قطب نوآوری و فناوری کشور تبدیل شود و به این ترتیب این تحول نه تنها به نفع بوشهر و ساکنان آن است، بلکه میتواند الگویی برای توسعه علمی و صنعتی سایر استانهای کشور باشد و جایگاه ایران در حوزه فناوری و انرژی در سطح جهانی را ارتقا دهد.
*روزنامه نگار
عکس