بوشهری ها / اسماء بوستانی: این روزها هرکجای شهر که قدم بزنی ردی از بوی قهوه به مشام می‌رسد. قهوه پس از سالها دوری از جامعه ایران حالا حدود یک دهه هست که دوباره رونق بخش دورهمی های ایرانی ها شده است.
از قضا قهوه بستر مناسبی شد برای اشتغال و امرارمعاش خیل جوانانی که برای کسب روزی حلال از همه‌جا ناامید شده بودند. چرخه صنعت قهوه می‌توانست گردش مالی خوبی برای جوانان جویای کار ایجاد کند.
حالا اما چند صباحی است به گفته برخی کافه داران شهر برازجان «بدون هیچ توضیح و دلیل خاصی» دستور به پلمب تمامی کافه ها و قهوه فروشی ها به بهانه نداشتن پروانه کسب داده داده شده است، این در حالی است که حتی درخواست‌ها برای اخذ مجوز صنفی هم بی نتیجه مانده است.
بنا بر شنیده ها هیچ تفاوتی بین صاحبان پروانه کسب و آنها که هنوز مجوز کسب و کار خود را نگرفته اند نیست، دیر یا زود همه کافه ها و قهوه فروشی های برازجان باید تعطیل شوند.
علی ۳۶ ساله است و یک فرزند چهار ساله دارد. او که از کافه داران قدیمی برازجان است می گوید:« هیچکس نمی‌داند دلیل این تصمیم چیست.من قریب به ۱۰میلیون تومان قسط بانکی دارم،اجاره مغازه هم هست که اگر کافه ام تعطیل شد و بیکار شدم، نمی‌دانم چطور باید از پس این بدهی ها و هزینه زندگی خانواده ام بر بیایم؟!»
علی که یک شاگرد هم در کافه اش کار می‌کند و او هم در خطر از دست دادن شغلش هست ادامه داد:« بازرس اداره بهداشت مرتبا به ما سر میزند و اگر تخلفی داشتیم باید گزارش می‌کرد. درحالی که ما هیچ مشکلی نداشته ایم و همیشه هم مورد تأیید بازرس ها بوده ایم.»
در حالی که به کافه های واقع در برازجان اخطار تعطیلی داده شده است شاهد هستیم در اکثر کیوسک‌های اغذیه فروشی و سوپر مارکت ها نیز قهوه به فروش می‌رسد. از فروشگاه‌های دخانیات گرفته تا ترمینال مسافربری هرکس بنا به توان مالی از دستگاه های صنعتی تا خانگی تهیه قهوه را در محل کسب خود قرار داده است.اما نکته جالب عدم دریافت هیچ اخطار جمع آوری است.
سعید از فعالین صنف قهوه در برازجان می‌گوید:«به دلیل تخلف یکی دو تا کافه نباید جمعیت زیادی از کسبه این شهر از کار بیکار شوند. اگر کسی تخلف کرده خودش هم باید پاسخگو باشد.ما که هزینه کردیم و موقعیت های دیگر شغلی را از دست داده ایم، چرا باید چوب ندانم کاری دیگری را بخوریم؟!»
او که به تازگی ازدواج کرده و به امید درآمد کافه اش تشکیل خانواده داده می‌گوید:«استرس تعطیلی محل کارم را دارم. فکر ضرر هنگفت اول زندگی آرامشم را گرفته و نمی‌دانم چه کنم. هیچ کار دیگری هم جز کافه داری بلد نیستم. اول راه زندگی مشترک معلوم نیست چه اتفاقی در انتظارم هست.»
بنابر پیگیری های خبرنگار پیام عسلویه، دلایل مختلفی از سوی مراجع مربوطه عنوان می‌شود که همین فعالین این صنف را سردرگم کرده است. دلایلی از عدم همخوانی جواز کسب با نوع فعالیت تا تخلفات برخی کافه ها و همچنین تصمیم شورای تأمین شهرستان و حتی نامه از وزارت صمت و تصمیم به تعطیلی کافه ها در سراسر کشور، که مشخص نیست کدام یک از اعتبار بیشتری برخوردار است.
اما اینکه چرا این طرح فقط در برازجان درحال اجرا است و همین اتفاق نگرانی بسیاری از مردم و کسبه این شهر را در پی داشته است موضوع صحبت ما با احمد بنافی فرماندار دشتستان شد.
فرماندار دشتستان در این خصوص گفت: پلمب کافه قهوه ها از کشور به استانداران و در گام بعد به فرمانداران ابلاغ شده است و اکنون در شهر برازجان در حال اجراست.
احمد بنافی با بیان اینکه در ساختار اصناف، واحدی بنام کافه قهوه وجود ندارد، عنوان کرد: با این حال ۵۰ کافه فاقد مجوز نظام صنفی در برازجان وجود دارد که اداره صمت نباید اجازه فعالیت به آن ها را می داد.
وی افزود: این کافه ها چون بدون مجوز هستند مالیات و عوارض پرداخت نمی کنند، از این رو به ۴۰ کافه اخطاریه پلمب داده شده و باید مجوز نظام صنفی دریافت، ساماندهی و یا جمع آوری شوند.
رئیس شورای تامین دشتستان با اعلام اینکه مشکلی با هیچ واحد صنفی نداریم، ادامه داد: هیچ اتحادیه ای بر این کافه ها نظارت ندارد و فاقد پشتیبانی اتحادیه ها است، این معضل و چالشی بزرگ است.
این صحبت ها در شرایطی مطرح می‌شود که مبحث مالیات دو سالی است که بر تراکنش های پایانه های فروشگاهی اعمال می‌شود و فرار مالیاتی امری غیرممکن شده است.
حمید میرشکاری رئیس اتاق اصناف شهرستان دشتستان اما روایت دیگری از ماجرای پلمب کافه ها در برازجان دارد.
رئیس اتاق اصناف به خبرنگار پیام عسلویه گفت: بنا به دستور شورای عفاف و حجاب استان به دلیل عدم رعایت شئونات اخلاقی و اسلامی در کافه ها، سامانه اخذ مجوز این کافه ها قفل شد تا موفق به اخذ مجوز نشوند.
میرشکاری با اعلام اینکه شورای تأمین دشتستان نیز دستور پلمب را صادر کرده، افزود: این تصمیم قانون نیست بلکه فراتر از قانون است و بنده به عنوان رئیس اتاق اصناف این شهرستان موافق پلمب کافه ها نیستم.
وی افزود: بیش از ۱۵ نفر با گرفتن تسهیلات اشتغالزایی از کمیته امداد امام خمینی(ره) در ماه های گذشته جهت احداث کافه به صنف مراجعه و درخواست مجوز کرده اند تا بتوانند خوداشتغال شوند و هزینه های زندگی خود را فراهم کنند.
میرشکاری با اشاره به پلمب ۴۰ از ۷۰ کافه ادامه داد: این افراد با اجاره کردن مکانی برای فعالیت خود وسایل و دستگاه های مورد نیاز فعالیت خود را نیز خریداری کرده اند و اکنون با قفل بودن سامانه موفق به اخذ مجوز نشده و پلمب شده اند.
میرشکاری در خصوص تلاش خود برای نقض این قانون عنوان کرد: معتقدم که اگر فردی فعالیت خلاف قانونی در مکان کسب خود انجام داد، صرفاً همان فرد باید تنبیه شود و اینطور نباشد که تر و خشک با هم بسوزند. انصاف نیست برای ایراد و اشتباه یک نفر کسب و کارهای تمامی کافه داران به خطر بیافتد.
رئیس اتاق اصناف با بیان اینکه رایزنی های لازم با امام جمعه و فرمانداری در خصوص جلوگیری از پلمب کافه ها را انجام دادم، ادامه داد: اداره صمت بوشهر و شورای تامین دشتستان باید در این خصوص تصمیمات عادلانه ای بگیرند.
«احسان» جوان برازجانی است که چند سالی است در صنعت برشته کاری قهوه فعالیت می‌کند و توانسته برَند خود را در سطح کشور معرفی کند. او که شاید یکی از چهره های برتر صنعت در دشتستان باشد می گوید:« همین کارگاه فعلی ما بیش از چهار میلیارد تومان هزینه برای ما داشته و در برنامه توسعه ای ما در شهرک صنعتی برازجان قریب ۱۰ میلیارد تومان تا امروز سرمایه گذاری شده است. ما قدم‌های مهمی در حوزه برندسازی و اشتغال زایی در برازجان و دشتستان برداشته ایم اما با طرح فعلی و تعطیلی کافه های فعال در برازجان که قریب به هفتاد درصد مشتری‌های ما را شامل می‌شود، آینده کاری ما نامعلوم و ناچار به شکست است.باز پرداخت وام ها و ادامه کار برای ما به کابوسی تبدیل شده که نمی‌دانیم کی تمام می‌شود.»
این فعال حوزه قهوه ادامه داد:« از کارگران باربری تا نیروهای خود ما و همین‌طور رانندگانی که روزانه محصولات ما را به دست مشتریان ما می‌رسانند دایره گسترده ای از افرادی هستند که در کنار ما از این مسیر امرار معاش می‌کنند.»
وی‌گفت:« این علاوه بر قریب هفتاد تا هشتاد کافه ای است که در برازجان مشتری مستقیم ما هستند و می‌شود حدس زد با از بین رفتن این مشاغل چند نفر و چند خانوار با مشکل بیکاری مواجه خواهند شد.»
به نظر می‌رسد با وجود تحریم های ظالمانه دشمنان علیه نظام اسلامی و مشکلات قدیمی در حوزه کسب و کار و همچنین ضعف در ایجاد اشتغال، اخذ تصمیماتی در جهت پیشگیری از ناامیدی مردم از سیاست های دولتمردان و کسب رضایت عمومی از نمایندگان دولت در شهرستان دشتستان ضروری است.
انتظار می‌رود راهکار بهتری برای این مسئله اندیشیده شود و تصمیمات متناسب با شرایط اقتصادی جامعه اتخاذ شود. گرچه که پایش و رسیدگی به تخلفات در هر صنفی جزیی از برنامه های جاری نهادهای مسئول است و نمی‌توان منکر آن شد، اما تعطیلی کلیه فعالین یک صنف به دلیل تخلف تعدادی معدود به «پاک کردن صورت مسئله » بیشتر شباهت دارد.
