بوشهری ها / احسان انصاری روزنامه نگار/ حکم وزیر آموزشوپرورش غلامرضا دانشفر به عنوان مدیرکل جدید آموزشوپرورش استان بوشهر منصوب شد. دانشفر پیش از این مسوولیتهایی همچون مدیریت روابط عمومی اداره کل آموزشوپرورش، مشاور مدیرکل، معاون نهضت سوادآموزی و معاون توسعه و منابع انسانی ادارهکل آموزشوپرورش استان بوشهر را بر عهده داشته است.وی جایگزین علی موحدی می شود که از سال ۱۴۰۰ تاکنون مدیرکل آموزشوپرورش استان بوشهر بوده است.
با این وجود دانش فر در آموزش و پرورش استان کار آسانی نخواهد داشت و با چالش های مهمی مواجه خواهد بود. استان بوشهر یکی از استان های کشور است که در زمینه نیروی انسانی و شرایط آموزشی در حد قابل قبولی قرار داشته است. این در حالی است که آمارهای جدید حکایت از افت تحصیلی دانش آموزان این استان در مقایسه با استانهای دیگر کشور دارد.
اخیرا آماری تکاندهنده از میانگین نمرات آزمون های نهایی مدارس رسانه ای شد که نشان میداد میانگین معدل دانشآموزان بین ۸ تا ۱۰ است، به عبارتی شمار زیادی از دانشآموزان، معدلهای زیر ۱۰ داشتند.
این آمار نشان می دهد میانگین معدل نمرات دانشآموزان در سال ۱۴۰۲ نسبت به چهار سال پیش از آن، در تمامی رشتهها با افت حدود ۲ نمرهای در امتحانات نهایی روبهرو بوده است. در این بین، وضعیت استانهای خراسان شمالی، گلستان، اردبیل، ایلام، کردستان، لرستان، کرمانشاه، فارس، کرمان، گیلان، بوشهر و چهارمحالوبختیاری وخیم و در وضعیت قرمز است، طوری که میانگین نمرات آزمون نهایی دانش آموزان این استان ها ۹ تا ۱۰ ثبت گردیده است. این وضعیت خصوصا در استان هایی نظیر بوشهر که میانگین نمرات پایین تر است نیازمند بررسی و آسیب شناسی می باشد، چرا که به دلیل سهم حدود 50 درصدی نمرات تحصیلی در ورود به دانشگاهها، این کاهش نمره به زیان دانش آموزان تمام می شود.
نکته دیگر اینکه تکرار پایه (مردودی) در بوشهر از میانگین کشوری بالاتر است.این آمار در استان بوشهر شامل ۴.۳۸ درصد دانش آموزان میشود و در پایه اول دبستان که ناچار به تکرار پایه میشوند بسیار بیشتر است، در حالی که آمار میانگین کشوری ۳.۹۰ درصد است.
تحلیل نتایج امتحانات نهایی نشان میدهد که نمرات دانشآموزان در بازه زمانی ۴ ساله یعنی از سال ۹۸ تا ۱۴۰۲ با اُفت همراه است؛ و میانگین کشوری نمرات دانشآموزان علوم انسانی در امتحانات نهایی خرداد امسال ۸.۷۵ بوده است که بیشترین افت را شاهد هستیم.
مسأله مهم دیگر هزینه تحصیلی دانش آموزان بوده که چالش های مهمی برای خانواده های بوشهری به همراه داشته است. آمارها نشان می دهد در سال گذشته، خانوارهای شهری استانهای بوشهر و سمنان به ترتیب بیشترین و کمترین متوسط هزینه را برای کالا و خدمات آموزشی پرداخت کردهاند.
در واقع بوشهری ها بیشترین هزینه سالانه تحصیل و آموزش داشتند. استان های تهران و فارس در رتبه های بعدی قرار دارند.در سال گذشته، خانوارهای شهری استان بوشهر به طور متوسط ۳ میلیون و ۷۵۲ هزار تومان برای تحصیل و آموزش هزینه کردهاند که مطابق آنچه که پیشتر به آن اشاره شد، بیشترین هزینهکرد سالانه برای این گروه کالا و خدمات در سال ۱۴۰۲ بوده است.کمترین متوسط هزینه سالانه تحصیل و آموزش در سال ۱۴۰۲ برای خانوارهای شهری استان سمنان با ۷۴۶ هزار تومان بوده است. استان های ایلام و آذربایجان غربی در رتبه های بعدی می باشند.در واقع، بین هزینههای آموزشی بوشهر و سمنان بیش از 3 میلیون تومان اختلاف وجود دارد که نشان میدهد بوشهریها برای دریافت خدمات آموزشی، 5 برابر بیشتر از سمنانیها هزینه کردهاند.
در شرایط کنونی عوامل مختلفی در زمینه افت تحصیلی دانش آموزان استان بوشهر نقش دارند که شاید مهم ترین آن اقتصادی باشد. شرایط اقتصادی نامساعد و فقر میتوانند به کاهش دسترسی به آموزش و تأمین نیازهای اساسی دانشآموزان منجر شوند. نیاز به کار کردن در سنین پایین، کمبود منابع مالی برای پرداخت شهریه، خرید کتابها و تجهیزات آموزشی میتواند به عدم تمرکز و عدم توانمندی در تحصیلات منجر شود.
عوامل اجتماعی و فرهنگی نیز میتوانند نقش مهمی در افت تحصیلی ایفا کنند. فشارهای اجتماعی برای عملکرد بالا، رقابت شدید، نگرانیها و مسائل روانی، عدم حمایت خانواده و عدم ارزشگذاری جامعه به تحصیلات میتوانند دلایلی باشند که دانشآموزان را از تحصیل منزوی و متوجه کاهش عملکرد خود کنند.
در کنار این موارد نمی توان از ضعف سیستم آموزشی به راحتی عبور کرد. عملکرد سیستم آموزشی ممکن است در برخی جوانب ناکارآمد باشد. این شامل نقاط ضعف در مناهج درسی، روشهای آموزش و ارزشیابی است. عدم تطبیق مناسب با نیازهای جامعه و بازار کار، نقص در آموزش مهارتهای عملی و کاربردی، حفظ روشهای سنتی تدریس و کمبود نوآوری در روشهای آموزشی میتواند از عوامل موثر در افت تحصیلی باشد.
چالش های آموزش و پرورش در استان بوشهر به خوبی نشان می دهد که دانش فر نیازمند برنامه ریزی و استفاده از نخبگان و متخصصان در زمینه آموزش و پرورش است تا بتواند از این چالش ها عبور کند. به همین دلیل نیز باید عنوان کرد مدیر کل جدید آموزش و پرورش استان کار راحتی در آینده نخواهد داشت.