بوشهری ها / احسان انصاری | پدیده جدیدی که در جامعه ایران در حال رخ دادن است مصرف قلیان توسط زنان است که در کنار دلایل روانشناختی و جامعه شناختی که دارد می تواند برای نسل های آینده نیز خطرناک باشد.در این بین و براساس آمارهای موجود مصرف قلیان توسط زنان بوشهری از همه مناطق کشور بیشتر است که زنگ خطری جدی برای بوشهر به شمار می رود.
به نظر می رسد کشدن سیگار که به طور سنتی یک عادت مردانه بوده است، در حال حاضر محبوبیت آن در بین زنان جوان در حال افزایش است.در شرایط کنونی استفاده از قلیان به طور فزاینده‌ای در بزرگسالان جوان از جمله زنان در سنین باروری رایج شده است و طعم‌های مختلف آن موجب شده تا در بین جوانان و خانم ها محبوب تر باشد.
در واقع یکی از دلایلی که باعث استقبال از استعمال قلیان در میان زنان شده است، موضوع فرهنگی و تاریخی است. در گذشته در مصرف قلیان خانواده‌های پادشاهان به خصوص در دوره قاجار این شیوه رواج داشته است. بسیاری از عکس و نقاشی‌هایی که از آن زمان باقی مانده زنان دوران قاجار را در حال کشیدن قلیان نشان می‌دهد. اکنون نیز قلیان به عنوان یک هنجار در نزد اغلب افراد جامعه پذیرفته شده است و قبحی که در سیگار کشیدن است، در قلیان کشیدن نیست، همچنین دختران قلیانی مانند دختران سیگاری قضاوت نمی‌شوند، همین موضوع‌ها باعث شده است که قلیان که جزء مواد دخانی محسوب می‌شود، به راحتی در ملا عام در رستوران‌ها، تفرجگاه‌ها، در کوه و دشت و... استعمال می‌شود.
در همین راستا رئیس مرکز تحقیقات اعتیاد و سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر گفت: شیوع مصرف قلیان در میان زنان بوشهری و داشتن بالاترین میزان مصرف در کشور زنگ خطری برای سلامت جامعه است.
ارفعی نیا بیان کرد: مرکز تحقیقات اعتیاد و سبک زندگی استان بوشهر با اخذ مجوز لازم راه‌اندازی شده‌است تا به پایش مستمر و علمی مصرف قلیان و سایر عوامل اعتیادآور بپردازد و راهکارهای مؤثر مقابله با این معضل را ارائه دهد.
همچنین رئیس مرکز بهداشت بوشهر نیز در این زمینه گفت: «در راستای اجرای قانون ممنوعیت عرضه و استعمال مواد دخانی بویژه قلیان در مراکز تهیه، توزیع و فروش مواد غذایی، هفت مرکز متخلف در این شهرستان پلمب شدند و ۱۰ واحد صنفی متخلف نیز به تعزیرات حکومتی معرفی شدند».
حمید حبیبی نیا افزود: «این شعار بر آگاهی بخشی درباره روش‌های فریبنده صنعت دخانیات تمرکز دارد زیرا این صنایع با استفاده از بسته‌بندی‌های جذاب طعم‌دهنده‌های متنوع، تبلیغات گسترده در شبکه‌های اجتماعی و قیمت‌گذاری هوشمند تلاش می‌کنند مصرف دخانیات را در میان نوجوانان و جوانان افرایش دهند».
براساس تحقیقات صورت گرفته این باور اشتباه نیز وجود دارد که دود قلیان دارای نیکوتین و دیگر سموم تنباکو نیست. هر چند آب موجود در قلیان دود را خنک می‌کند، اما سموم موجود در دود را از بین نمی‌برد. در واقع دود سرد شدهٔ قلیان برای بافت ظریف و حساس ریه همچنان سمی است و مواد شیمیایی سرطان‌زا دارد و طی فرایند سردشدن، این سموم فیلتر نمی‌شوند. دود قلیان حاوی بسیاری از مواد شیمیایی مضری است که در سیگار وجود دارد.
قلیان کشیدن حین بارداری با انواع خطرات از جمله اختلالات کروموزومی، بارداری خارج رحمی، بیماری و مرگ جنین، محدودیت رشد جنین و وزن کم جنین حین تولد همراه است. ضمناً قلیان کشیدن مادر باردار می‌تواند ریسک بیماری‌های تنفسی کودک را افزایش دهد.
بعضی از محصولات تنباکوی قلیان ادعا می‌کنند حاوی تار نیستند، اما این ادعا درست نیست. تنباکو هیچ‌وقت دارای تار نیست تا زمانی که سوزانده شود، یا در مورد تنباکوی قلیان، گرم شود. این تفاوت باعث شده عده‌ای تصور کنند سمی بودن قلیان از جهت تار ممکن است کمتر از تار موجود در سیگار باشد، اما در واقع این‌طور نیست.
همچنین ذغالی که برای گرم‌کردن تنباکو به کار می رود دارای کربن مونوکسید، فلزات و دیگر عوامل سرطان‌زا مانند پلی آروماتیک هیدروکربن است که میزان خطر را برای آنهایی که قلیان می کشند بیشتر هم می کند.
به طورکلی سیگار ساخت کارخانه بین ۷ تا ۲۲ میلی‌گرم نیکوتین دارد که تقریباً یک میلی‌گرم آن توسط خود فرد سیگاری جذب می‌شود. یک کاسه قلیان به طور متوسط به‌اندازه یک بسته ۲۰تایی سیگار نیکوتین دارد. نیکوتین یک داروی اعتیادآور است، بنابراین قلیان کشیدن می‌تواند درست به‌اندازه سیگارکشیدن اعتیادآور باشد.کسی که قلیان می‌کشد در هر ۴۵ دقیقه، تقریباً ۹۰۰۰۰ میلی‌لیتر دود می‌بلعد و کسی که سیگار می‌کشد با هر نخ سیگار حدود ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌لیتر دود می‌بلعد.
کسی که قلیان می‌کشد نسبت به کسی که یک نخ سیگار می‌کشد، ۹ برابر کربن مونوکسید بیشتر و یک‌وهفت برابر نیکوتین بیشتر می‌بلعد. آنهایی که قلیان می‌کشند ممکن است سموم بیشتری به ریه‌ها بکشند که این سموم در سیگار هم وجود دارد، مانند تار و فلزات سنگین. زیرا استنشاق با لولهٔ آب نیازمند قوی‌تر و طولانی‌مدت‌تر به ریه کشیدن یا همان بالاکشیدن و عمیق‌تر نفس‌کشیدن است. علاوه بر این معمولاً قلیان به‌صورت گروهی یا در کافه‌های قلیان کشیده می‌شود و همین باعث ایجاد دود قابل‌توجهی می‌شود.
عکس
