افزایش تلفات جاده ای در روزهای پایانی تابستان
بوشهری ها /*صدیقه بهزادپور – در حالیکه به ماههای پایانی تابستان نزدیک می شویم، عزم خانواده ها برای مسافرت به مناطق مختلف کشور از جمله استانهای جنوبی، حتی باوجود اینکه هنوز گرما سفره خود را از این مناطق جمع نکرده است، جزم می شود. در حقیقت شهریورماه، آخرین ماه تابستان و زمان اوج سفرهای خانوادگی، در بوشهر همواره با نگرانی همراه است. خانواده‌هایی که برای دیدن ساحل یا سرزدن به اقوام راهی جاده‌ها می‌شوند، اغلب با بیم و هراس از «جاده‌های مرگ» روبه‌رو هستند. اصطلاحی که سال‌هاست در افکار عمومی جا افتاده و معنایش روشن است: سفرهایی که باید خاطره‌ای شیرین بر جای بگذارند، گاهی با اشک و داغ به پایان می‌رسند.
رشد ۱۱ درصدی تصادفات؛ آماری هشداردهنده
آمارهای رسمی نشان می‌دهد که در چهار ماه نخست امسال، شمار تصادفات جاده‌ای در استان بوشهر نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۱ درصد افزایش یافته و متأسفانه ۹۴ نفر جان خود را از دست داده‌اند. این آمار، به گفته کارشناسان، زنگ خطری جدی برای روزهای پایانی تابستان است؛ روزهایی که سفرهای جاده‌ای به اوج می‌رسد. بابک کاوه ئیان، رئیس اداره ایمنی و ترافیک راهداری استان بوشهر، ضمن هشدار این مطلب گفت:«افزایش سفرهای تابستانی، بی‌توجهی به جلو، خستگی و خواب‌آلودگی رانندگان و سرعت غیرمجاز از مهم‌ترین عوامل بروز سوانح در محورهای استان است». به گفته کارشناسان؛ محورهای پرخطر؛ جاده‌هایی که نامشان با حادثه گره خورده در میان محورهای استان، برخی مسیرها بیش از دیگران خطرساز هستند. جاده ساحلی بوشهر- گناوه، که یکی از پرترددترین راه‌های استان است، سال‌هاست در صدر فهرست محورهای حادثه‌خیز قرار دارد. علاوه بر این مسیر دلوار- دیر و بزرگراه طولانی چغادک - کنگان به دلیل حجم بالای تردد خودروهای شخصی و کامیون‌های باری، از نقاط پرحادثه محسوب می‌شوند. متخصصان امر اصلی ترین مشکل در این جاده‌ها را دوطرفه بودن و کم‌عرضی آنها اعلام می کنند. رانندگان در هوای گرم و مسیرهای یکنواخت، دچار کاهش تمرکز می‌شوند و در این شرایط یک سبقت بی‌جا یا لحظه‌ای غفلت کافی است تا حادثه‌ای خونین رقم بخورد.
سهم گرمای طاقت‌فرسا
همچنین، از آنجایی که شهریور در بوشهر با دمای بالای ۴۰ درجه و رطوبت سنگین همراه است، رانندگانی که ساعت‌ها در جاده‌های طولانی می‌رانند، نه‌تنها از نظر جسمی فرسوده می‌شوند، بلکه از نظر ذهنی نیز تمرکزشان کاهش می‌یابد. کارشناسان می‌گویند گرما به‌طور مستقیم در افزایش خواب‌آلودگی، کاهش سرعت واکنش و افزایش خطاهای انسانی نقش دارد، به همین دلیل، استانهای جنوبی کشور، به‌ویژه بوشهر، در تابستان شاهد سوانح بیشتری هستند. بر این اساس می توان اینگونه گفت که؛تصادفات جاده‌ای تنها یک آمار سرد نیست؛ پشت هر عدد، خانواده‌ای قرار دارد که ناگهان همه چیزشان فرو می‌ریزد. در تابستان اخیر، خانواده‌ای از بوشهر که برای زیارت به شیراز سفر کرده بودند، در مسیر بازگشت دچار سانحه شدند و دو سرپرست خانواده جان باختند. اکنون سه فرزند خردسال آنها با واقعیت تلخ یتیمی روبه رو هستند که البته مشابه این حوادث در استان کم نیست و هربار مطالباتی همزمان با وقوع این حوادث شکل می گیرد که، چرا با وجود وعده‌های متعدد، همچنان باید شاهد چنین فجایعی باشیم؟
وعده‌های عمل‌نشده و پروژه‌های نیمه‌تمام
این گزارش حاکی است؛ مدتهای مدیدی است که، بحث چهارخطه‌کردن محورهای پرتردد استان در محافل رسمی مطرح است و دراین حین، وعده‌هایی درباره نصب دوربین‌های هوشمند، بهسازی علائم ایمنی و تقویت پایگاه‌های امدادی نیز داده شده، اما بخش زیادی از این وعده‌ها یا اجرا نشده یا نیمه‌تمام مانده است. به باور فعالان مدنی بوشهر، همین تعلل‌ها باعث شده افکار عمومی نسبت به شعارهای تکراری بی‌اعتماد شود. مردمی که هر روز شاهد حوادث تلخ هستند، دیگر با شنیدن خبر «اختصاص بودجه» یا «آغاز عملیات اجرایی» دلگرم نمی‌شوند، چرا که تجربه نشان داده این وعده‌ها به کندی پیش می‌روند و بعضاً به سرانجام نمی‌رسند.
دلایل ریشه‌ای تصادفات
کارشناسان متخصص این حوزه معتقدند که حوادث جاده‌ای در بوشهر حاصل مجموعه‌ای از عوامل انسانی، جاده ای، وسایل نقلیه و.... هستند که در نهایت باعث تلفات مالی و جانی فراوانی در این بین می شوند . دوطرفه بودن بسیاری از محورها، کمبود روشنایی در شب، و نبود شانه‌های ایمنی کافی، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل، معاینه فنی ناقص، و نبود تجهیزات ایمنی استاندارد در برخی خودروها و .... از دلایل اصلی هستند که هنوز در انتظار توجه به آنها و رفع مشکلات هستند، چرا که در صورت بی توجهی به آن کاهش جدی تلفات امکان‌پذیر نخواهد بود. از طرف دیگر، تصادفات جاده‌ای علاوه بر خسارت جانی، هزینه‌های هنگفتی بر دوش اقتصاد استان می‌گذارند. براساس برآوردهای رسمی، هر فوتی در تصادفات حدود سه میلیارد تومان هزینه مستقیم و غیرمستقیم به جامعه تحمیل می‌کند. ۹۴ جان‌باخته تنها در چهار ماه، هزینه سنیگینی است که تاکنون بوشهر برای این بی توجهی ها پرداخته است که قطعاً سنگینی است مطالبه های بیشتری ایجاد کرده است . بسیاری از قربانیان جوانان و سرپرستان خانوار هستند و قطعاً نبود آنها نه‌تنها خانواده را با بحران معیشت مواجه می‌کند، بلکه آثار روانی بلندمدتی بر فرزندان و بازماندگان بر جای می‌گذارد.
راهکار چیست؟
صاحبنظران معتقدند برای شکستن چرخه تلخ تصادفات، باید با توسعه زیرساختها، چهارخطه‌کردن محورهای پرتردد مانند بوشهر- گناوه، نصب گسترده دوربین‌های ثبت تخلف و سامانه‌های پایش لحظه‌ای سرعت، فزایش حضور پلیس در ایام پرتردد، کاهش زمان رسیدن نیروهای امدادی به محل حادثه، آموزش مداوم رانندگی ایمن از مدارس تا رسانه‌ها و ... از جمله مواردی است که به گفته تحلیلگران می تواند مانع از افزاش حوادث در این زمینه ها شو چرا که دیگر در بوشهر، عبارت «قتلگاه جاده‌ای» دیگر تنها یک تعبیر رسانه‌ای نیست؛ بلکه مطالبه‌ای عمومی است که بارها در اعتراض‌های مردمی و شبکه‌های اجتماعی بازتاب یافته است. در حقیقت بوشهر استانی با ظرفیت‌های عظیم گردشگری و اقتصادی است، ولی آنچه بر چهره این استان سایه انداخته، آمار نگران‌کننده تلفات جاده‌ای است. رشد ۱۱ درصدی تصادفات در چهار ماه نخست امسال و جان‌باختن ۹۴ نفر، نشانه‌ای است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. در حال حاضر بسیار بیشتر از سابق، ضرورت دارد که مسئولان استانی و ملی با عزم جدی به میدان بیایند. هرچند نمی‌توان همه عوامل انسانی را یک‌شبه تغییر داد، اما می‌توان با اصلاح زیرساختها و تقویت نظارت، بخش مهمی از تلفات را کاهش داد، در غیر این صورت، شهریور همچنان ماهی خواهد بود که در آن سفرهای خانوادگی به کابوس بدل می‌شود و جاده‌های بوشهر، قتلگاه مسافران باقی خواهند ماند.
*روزنامه نگار
عکس
