بوشهری ها / اکرم اسعدی- سفر رئیس جمهوری وهیئت دولت به استان بوشهر، فرصت مغتنمی برای طرح مسائل، چالش‌ها، مشکلات و نیازهای این استان است که قطع و یقین طرح دیدگاه‌های اقشار و گروه‌های مختلف مردمی در کنار آنچه از طریق مسئولان به دولتمردان ارائه می‌شود، می تواند به شناخت بیشتر مسئولان کشوری از این استان و در نتیجه اندیشیدن تدبیری اثرگذار برای رفع مشکلات، کمک شایانی کند. در این گزارش، نظر چند فعال اجتماعی و اقتصادی درباره مسائل استان و انتظاراتشان از رئیس جمهوری پرسیده شده که رفع مشکل بیکاری، استفاده از ظرفیت دریا، پیوند بین صنعت و مردم، ساخت راه ها، راه آهن و ایجاد حمل و نقل دریایی، مخرج مشترک درخواست های این قشر از ر ئیس جمهوری است.
برقراری تعاملات تجاری
یک مدرس دانشگاه می گوید: هر چند رویکرد دکتر پزشکیان و تیم ایشان در برنامه سفر استانی برای ما روشن نیست، ولی به عنوان یک رویه، روسای جمهور ایران در پروژه‌های استانی مداخله و تامین منابع می کنند یا در قالب سفر تصمیم می گیرند. با این ملاحظه برخی موارد استانی قابل ارائه در سفر رئیس جمهوری به استان را مطرح می کنم.
«عبدالمجید مصلح» بر برقراری مدل مناسب و درخوری از تعاملات تجاری، اقتصادی و فرهنگی با کشورهای همسایه تاکید می کند و می افزاید: بوشهر به صورت تاریخی تعاملات بسیار گسترده ای از نظر تجاری، فرهنگی و تامین نیروی کار با کشورهای حوزه خلیج فارس داشته است. سیاست های محدود کننده عمدتا روابط با کشورهای حوزه خلیج فارس را به انسداد رسانده است. همواره خطوط حمل و نقل مخصوصا دریایی (بار و مسافر) بین بوشهر، قطر، بحرین، امارات متحده عربی، کویت برقرار بوده است و در حال حاضر عمده این خطوط و شبکه‌ها تعطیل شده و عملا ارتباط چندانی به جز با قطر و امارات متحده عربی برقرار نیست.
دانشیار دانشکده کسب و کار و اقتصاد ادامه می دهد: یکی از عوامل عمده کاهش تعاملات، سیاست های تعرفه ای و حقوق گمرکی است که عملا تجارت رسمی را به حاشیه برده است.
آنچه صنایع انجام نداده اند!
او می افزاید: صنایع نفت و گاز و پتروشیمی که بخش عمده ای از منابع، سرزمین و فرصت‌های استان را به خود اختصاص داده اند، به نحو شایسته و موثر با ظرفیت‌های بومی و پیرامونی ارتباط برقرار نکرده و نوعی پیوند منسجم و سازنده‌ای با محیط پیرامونی و محلی برقرار نکرده‌اند. بخش عمده ای از کارکنان در استان ساکن نیستند، برای شکل دهی و توسعه اکوسیستم تلاش برنامه ریزی شده ای انجام نشده و زنجیره ارزش مجموعه و صنایع مرتبط در پیرامون توسعه نیافته است.
«مصلح» معتقد است برای رفع اساسی مسائل زیست محیطی چاره اندیشی نشده است، صنایع، اثرگذاری درخوری در زمینه اشتغال محلی نداشته اند و به نظر می رسد براساس یک اراده سازمان یافته از جذب و به کارگیری نیروهای محلی خود داری و یا ممانعت کرده اند.
رئیس سابق دانشگاه خلیج فارس بوشهر بیان می کند: برای توانمند سازی و توسعه کسب و کارهای محلی کار موثر و برنامه ریزی شده ای انجام نشده و عمدتا به صورت یک جزیره در استان و منعکس از قابلیت های محلی توسعه یافته اند. به توسعه صنایع پایین دستی که می توانند سرریز بهتری به مناطق پیرامونی داشته باشند و اشتعال با ارزش افزوده بیشتری را فراهم کنند، توجه مناسبی صورت نگرفته است.
او اظهارمی دارد: در یک نظام تصمیم عقلایی راه آهن و بزرگراه ها باید از مبدا بنادر شروع شود و شبکه آن در کشور توسعه یابد. ولی بزرگراه و راه آهن ایران هر دو از تهران تا شیراز رسیده اند و تاکنون به بندر که توجیه کننده اصلی اقتصادی آن است، وصل نشده و نرسیده است!
«مصلح» با اشاره به اینکه شعار اصلی دکتر پزشکیان برقراری عدالت و توازن بوده است، می گوید: یکی از مهترین انواع توازن و عدالت، توازن منطقه ای بین مناطق کشور است. بوشهر همان اندازه که از نظر اتوبان، آزاد راه و راهن آهن دچار عقب ماندگی و عدم توازن است، در زمینه های بهداشت و درمان و زیرساخت های مرتبط، علمی و فناوری و دانشگاه ها، آموزش پرورش و نیز زیرساخت های گردشگری دچار عدم توازن و عقب ماندگی است.
او خاطرنشان می کند: جزایر استان توسط نفت یا سایر نیروهای حاکمیتی تصرف شده و مورد بهره برداری است و امکان استفاده اقتصادی و گردشگری از این ظرفیت ها از مردم سلب شده است و بوشهر هیچ جزیره ای برای بهره برداری اقتصادی مردم ندارد!
2 کار عمده که دولت می تواند انجام دهد
این مدرس دانشگاه، پیشنهادهایی هم برای رفع یا کاهش مجموعه ناترازی و مشکلات محلی دارد و می گوید: دولت در این رابطه، 2 کار را می تواند انجام دهد.
«مصلح» می افزاید: یکی اینکه بر اساس نظام هزینه- درآمد استانی و بر لباس حق طبیعی و قانونی هر استان درآمد مالیاتی استان به استان برگردد و صرف کاهش ناترازی استان شود. این حقی طبیعی است و خلاف آن یک ظلم آشکار در حق استانی مثل بوشهر با حجم وسیع ناترازی و عدم توازن است.
از این محل، شکاف های موجود در زمینه بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و آموزش عالی، گردشگری، راه، راه آهن و ارتباطات و .... در یک برنامه 10 ساله قابل جبران خواهد بود.
او ادامه می دهد: و دیگر اینکه برای توسعه زنجیره ارزش و توسعه زیست بوم صنایع نفت و گاز و با هدف ایجاد ارزش اقتصادی در راستای منافع ملی و براساس اصل توجیه فنی، اقتصادی و اجتماعی برنامه ریزی و در وضعیت موجود رابطه صنعت با محیط پیرامونی تجدید نظر اساسی صورت گیرد و در همه کانون های توسعه صنایع نفت و گاز به توسعه همه جانبه زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، سکونت، آموزش، کسب و کارهای مکمل و خدماتی توجه شود تا یک توسعه یکپارچه و پایدار تحقق یابد.
او البته به رسالت‌های رئیس جمهوری در سطح ملی هم اشاره می‌کند و می گوید: من معتقدم رئیس جمهوری قبل از هر چیز و قبل از ایفای هر نقش استانی و محلی باید نقش ملی و بین المللی خود را بر اساس رایی که ملت به او داده اند و انتظاراتی که از او دارند، ایفا کند.
بوشهر، استانی که می تواند برخوردار باشد
نماینده اسبق مردم دشتستان در مجلس شورای اسلامی به ظرفیت‌های فراوان استان بوشهر در حوزه های نفت و گاز، دریا، نخلیات، گردشگری دریایی و ... اشاره می کند و می گوید: این استان پتانسیل‌های فراوانی دارد که با توجه به جمعبت اندک آن، به راحتی می تواند جزو استان‌های برخوردار باشد و مردم زندگی بسیار خوبی داشته باشند اما می بینیم که نه تنها اینگونه نیست، بلکه مردم این استان با مشکلات فراونی مواجه هستند.
«محمدباقر سعادت» به صادارات 98 درصدی نفت از پایانه‌های نفتی خارگ اشاره می کند و شهره بودن عسلویه به لحاظ برخورداری از صنایع را در جهان یادآور می شود و می افزاید: با این وجود، مردم استان از درد بیکاری رنج می برند و با وجود اینکه به کارگیری 50 درصدی نیروهای بومی در منطقه ویژه مصوبه هیئت دولت است اما این فقط یک شعار بود و به آن توجهی نشده و نرخ بیکاری در این استان بسیار بالاست و 70 درصد نیروهای شاغل در صنایع و نفت و گاز غیربومی هستند.
او می‌افزاید: دکتر «پزشکیان» به راحتی می تواند موضوع اشتغال و به کارگیری نیروهای بومی در پتروشیمی‌ها را با توجه به توان و تخصص این نیروها، سامان دهد اما مشروط بر اینکه استاندار و مسئولان استان بتوانند باور توانمند بودن استان و نیروهای بومی را در دولت ایجاد کنند که اگر چنین شود، درصد بالایی از مشکل بیکاری در استان برطرف خواهد شد.
وی ادامه می دهد: حتی مواد غذایی و نان پارس جنوبی از دیگر استان‌ها تامین می شود و منافعی باید از این محل برای مردم استان ایجاد شود، به دیگر استان ها می رسد و تامین نیازها در استان حداقل کاری است که می توان برای مردم انجام داد.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با اشاره به وجود بیش از 6 هزار اصله نخل در استان بوشهر می گوید: چنانچه توجه خاصی به بسته بندی و صادرات این محصول شود، می تواند به ارتزاق تعداد زیادی از مردم استان کمک کند.
«سعادت» ادامه می دهد: رفع مشکلات ته لنجی‌ها، اقتصاد دریامحور، توسعه گردشگری دریایی، ساخت و بازسازی راه های مواصلاتی، رفع مشکلات حوزه بهداشت و درمان و ... بارها و بارها مطالبه شده است که امیدواریم به نتیجه برسد.
او می افزاید: به صداقت دکتر «پزشکیان» ایمان دارم و می دانم انسانی پاکدست وعلاقه مند به رفع مشکلات است اما باید مشاوران و کسانی که به سمت های مختلف منصوب می شوند، به چرخیدن چرخ مملکت کمک کنند و هدفشان خدمت رسانی و توسعه همه جانبه باشد.
بیگانگی مسئولان استان با ظرفیت های حوزه نفت
مسئول شورای سازش سازمان منطقه ویژه بزرگترین مشکل استان را بیگانه بودن مسئولان استان و نمایندگان ادوار مجلس شورای اسلامی با ظرفیت‌ها، قوانین و آیین و مقررات حوزه نفت و تمرکز آنها در مرکز استان و شهرهای اصلی استان است.
«محمد پاکدل» می گوید: مسئولان استان از ظرفیت های نفت غافل شده اند و نمی دانند چه گنجی در استان دارند و به دلیل آشنایی نداشتن با ظرفیت های حوزه نفت، نمی توانند از این ظرفیت ها به خوبی استفاده کنند.
او به فعالیت 50 پتروشیمی، 24 فاز پالایشگاهی و نیز سازمان منطقه ویژه در استان اشاره می کند و می افزاید: پایتخت اقتصاد و انرژی را توامان در استان داریم و با این وجود در این استان به ضعف آموزشی مبتلا هستیم که رتبه های کنکور و معدل دانش آموزان گواه این ماجراست.
این فعال اجتماعی ادامه می دهد: همچنین این استان در ورزش جایگاهی ندارد، ضعیف ترین سیستم ها و توان را در حوزه بهداشت و درمان دارد به گونه ای که مردم به این بخش اعتماد ندارند و برای مداوا به استان های فارس یا تهران مراجعه می کنند.
«پاکدل» تاکید می کند: استاندار به عنوان نماینده عالی دولت در استان باید قدرت اجرایی بیشتری داشته باشد و برای تحقق این موضوع باید معاونت انرژی در استانداری شکل بگیرد تا بتواند با استفاده از ظرفیت های این بخش استان را به سمت توسعه هدایت کند که این درخواست در سفر رئیس جمهوری و هیئت دولت به استان می تواند به نتیجه برسد.
ظرفیت مغفول بنادر را دریابید
یک فعال اجتماعی در دیر بر لزوم استفاده از ظرفیت مغفول مانده بنادر تاکید می کند و می گوید: توجه به حمل و نقل دریایی و ایجاد اشتغال در این حوزه می تواند در رونق اقتصادی شهرستان و استان اثرگذار باشد.
«جواد عباسی» استفاده از ظرفیت تعاونی‌ها، ایجاد صنایع پایین دستی هم با هدف ایجاد اشتغال و هم کاهش قمیت مصرف کننده تولیدات، تسهیل در پرداخت تسهیلات بانکی و کاهش بروکراسی های اداری برای متتقاضیان ایجاد اشتتغال را از دیگر مواردی عنوان می کند که در سفر رئیس جمهوری و هیئت دولت به استان بوشهر می تواند به آنها پرداخته شود.
مدیران محافظه کار تنها مشکل اصلی استان
«یونس جعفری» فعال اجتماعی در تنگستان هم گرانی، تورم افسارگسیخته و کاهش امید به زندگی را درد مشترک مردم کشور عنوان می کند و می گوید: استان بوشهر علاوه بر تمامی اینها به درد بی مدیریتی نیز مبتلاست.
او می افزاید: تنها مشکل اساسی استان بوشهر این است که متاسفانه مدیران لایقی نداریم و تفکر تمامی آنها یخ زده است. مدیران این استان بسیار محافظه کار هستند و تنها چیزی که برایشان اهمیت دارد، صندلی شان است که به آن چسبیده اند.
مدیرمسئول هفته نامی بیرمی معتقد است مادامی که مشکل مدیریتی در استان برطرف نشود، استان در هیچ حوزه ای از جمله راه سازی، رفع مشکل ته لنجی ها، گردشگری دریامحور، رفع بیکاری، شنیده شدن سوت قطار در استان، جذب سرمایه گذار در بخش های مختلف و ... با وجود تمامی آسیب های جانی و مالی که به مردم وارد می کند، توفیقی نخواهد داشت.
عکس
