بوشهری ها / :با افزایش دمای هوا این احتمال وجود دارد که حوادث غیرمترقبه ومرگباری در منطقه پارس جنوبی رخ بدهد. اتفاقاتی که در بندرعباس و به تازگی در پالایشگاه شیراز رخ داده به خوبی نشان می دهد که با توجه به فرسودگی برخی دستگاه ها و فاصله گیری از کارکرد استاندارد و همچنین افزایش خطای انسانی به دلیل دغدغه های زیاد احتمال وقوع حوادث در صنایع،پتروشیمی ها و پالایشگاه ها در مناطقی مانند پارس جنوبی افزایش پیدا خواهد کرد.
براساس مطالعاتی که در صنایع پالایش فرآورده های نفتی به عمل آمده و نتایج آن سالانه توسط موسسات و سازمان های معتبر جهانی منتشر می شود حکایت از آن دارند که نرخ حوادث مرگبار و نرخ مرگ و میر بر اساس نفر سال و نیز حوادث در این بخش از صنعت پایین است. نتایج مطالعات حاکی از این است که با آنکه نرخ مرگ و میر در این صنایع ناچیزتر از دیگر فعالیت های صنعتی و غیرصنعتی است، خسارات و صدمات مالی و صدماتی که به اعتبار شرکت ها به دنبال بروز حوادث در این صنایع و کارخانجات روی می دهند، بسیار بیشتر و مخرب تر از دیگر صنایع می باشند و عوارض آن حتی می توانند محیط های اجتماعی و زندگی عادی مردم را تحت تاثیر خود قرار دهد.
با این وجود حوادث حوزه نفت و گازعلت واحد ندارد و نتیجه زنجیرهای از علتها است. در بررسی حوادث به طور کلی دو دسته علل مد نظر قرار میگیرد؛ نخست عوامل مستقیم که بی واسطه منجر به وقوع حادثه شده است، مثلاً در حادثه انفجار یک مخزن در اثر افزایش فشار، علت مستقیم حادثه افزایش فشار درونی مخزن به سطح غیرقابل قبول است و دوم، علل ریشهای که زمینه بروز علت مستقیم را فراهم کرده و در اثر نقص در لایههای حفاظتی ایمنی شامل ارزیابی خطر، طراحی، تضمین کیفیت، داراییهای فیزیکی، مدیریت تغییر و رفتار کارکنان شکل میگیرد. در حوادث فرآیندی، ردپای نقص در همه این لایهها قابل مشاهده است که البته نقص در یک یا چند لایه بارزتر است. نکته دیگر اینکه زنجیره صنعت نفت از استخراج تا پالایش، توسط انسان کنترل میشود و بروز خطا در این فرآیندها محتمل است.
واگذاری واحدهای تولیدی و فعالیتهای توسعهای پتروشیمی و پالایشی به بخش غیردولتی چالش دیگری در زمینه حوادث است. این واگذاریها در حالی انجام شده که همچنان مقررات قانونی رگولاتوری در این بخش وجود ندارد و بخش غیردولتی خود را ملزم به تبعیت از ضوابط ایمنی وزارت نفت و به تبع آن پاسخگویی در این حوزه نمیداند و به دلیل خلأهای قانونی، نظارت سازمانی مؤثر و ضمانت اجرایی بر وضعیت ایمنی شرکت های غیردولتی وجود ندارد.
در چنین شرایطی مجتمع گاز پارس جنوبی به عنوان یک مجموعه صنعتی بزرگ با فعالیتهایی چون پالایش و انتقال گاز، خطرات فراوانی را متوجه کارگران و محیط زیست میکند. این خطرات شامل انفجار، آتش سوزی، نشت مواد شیمیایی و غیره هستند.
در برخی از حوادث، عدم رعایت اصول ایمنی و ضوابط مربوطه توسط کارگران و پیمانکاران نقش مهمی داشته است. این موارد شامل عدم استفاده از تجهیزات ایمنی، عدم آموزش کافی، و سهلانگاری در اجرای دستورالعملها هستند.
بروز نقص در تجهیزات، خطوط انتقال و یا سایر سیستمها نیز میتواند به بروز حوادث منجر شود. به عنوان مثال، در یک حادثه، عدم تعادل فشار در خطوط گاز باعث جدا شدن ناگهانی شلنگ انتقال گاز شد و منجر به آسیب کارگر شد.
با توجه به محیط گرم و مرطوب پارس جنوبی، گرمازدگی یک خطر جدی برای کارگران است و در برخی موارد به مرگ آنان منجر شده است.
در برخی حوادث، شرکتهای پیمانکاری که مسئولیت انجام بخشی از کار را به عهده دارند، در رعایت اصول ایمنی و یا اجرای دستورالعملها دچار سهلانگاری شدهاند.
با افزایش تعداد پالایشگاهها و فعالیتهای صنعتی در پارس جنوبی، تعداد افراد شاغل و جمعیتهای ساکن در اطراف نیز افزایش یافته و احتمال بروز حوادث نیز بیشتر شده است.
همه این مسائل نشان می دهد که در تابستان پیش رو که کشور با بحران انرژی و گرمای زیاد مواجه است هر احتمالی درباره حوادث غیرمترقبه و مرگبار در پارس جنوبی وجود دارد و به همین دلیل مسئولان باید از هم اکنون تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
عکس